خطر تعطیلی نیمی از معادن

به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، این نگرانی به‌ویژه در معادن سنگ‌های تزیینی جدی‌تر است؛ جایی که فرآیند برش سنگ به‌طور کامل وابسته به آب است و بدون جریان مستمر آب روی سیم برش، امکان تولید وجود ندارد.

او در ادامه بیان کرد: در بسیاری از معادن، قیمت تامین آب به‌شدت افزایش یافته و در برخی مناطق منبع آبی در دسترس نیست. در چنین شرایطی، ناچار به انتقال آب از فواصل دور با تانکر هستیم؛ آن هم درحالی‌که خود ناوگان حمل با محدودیت سوخت، به‌ویژه گازوئیل، مواجه است. این زنجیره محدودیت‌ها باعث شده چرخه تامین نهاده‌های تولید به‌طور جدی مختل شود.

وکیل با تاکید بر تفاوت ماهوی بحران آب با سایر نهاده‌های انرژی افزود: در حوزه سوخت یا برق، همواره امکان نوعی مدیریت وجود دارد. ممکن است دستگاه‌ها به‌صورت نوبتی کار کنند، ژنراتور جایگزین شبکه شود یا مصرف کاهش یابد، اما تولید صفر نمی‌شود. آب اما چنین نیست. وقتی آب نباشد، حتی اگر سوخت و برق در دسترس باشد، بخش قابل‌توجهی از معادن ناچار به توقف کامل فعالیت می‌شوند. این همان خطری است که امروز بیش از هر چیز دیگری بخش معدن را تهدید می‌کند.

به گفته این فعال بخش خصوصی، نگرانی اصلی تنها به زمستان پیش‌رو محدود نمی‌شود، بلکه نگاه‌ها به تابستان آینده است. او در این‌باره گفت: آبی که امروز در اختیار داریم، حاصل بارش‌های چند سال قبل است؛ ذخایر سدها و سفره‌های زیرزمینی اگر در پاییز و زمستان پیش‌رو ترمیم نشوند، تابستان آینده با بحرانی بسیار عمیق‌تر مواجه خواهیم شد. در آن صورت، نه‌تنها معادن بلکه بسیاری از صنایع دیگر نیز با توقف یا کاهش شدید تولید روبه‌رو می‌شوند.

نایب‌رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات معدنی ایران با اشاره به موقعیت جغرافیایی معادن کشور بیان کرد: بخش قابل‌توجهی از معادن در ارتفاعات قرار دارند؛ جایی که دسترسی به آب‌های زیرزمینی محدود است و فاصله آنها تا شهرها یا منابع تامین آب بسیار زیادتر از معادن مستقر در دشت‌ها است.

برآورد ما این است که دست‌کم نیمی از معادن کشور در چنین شرایطی قرار دارند و همین موضوع آسیب‌پذیری آنها را در برابر بحران آب دوچندان می‌کند.

او هشدار داد: اگر روند فعلی ادامه پیدا کند، تابستان سال آینده ممکن است حدود ۵۰ درصد معادن کشور عملا از چرخه تولید خارج شوند یا با ظرفیتی بسیار پایین فعالیت کنند. حتی در مواردی که توقف کامل رخ ندهد، هزینه تامین آب آن‌قدر بالا خواهد رفت که تولید اقتصادی توجیه خود را از دست می‌دهد. این وضعیت به‌ویژه برای معادن خاک‌های صنعتی، پودرهای معدنی و سنگ‌های تزئینی بسیار نگران‌کننده است.

این فعال معدنی با اشاره به نبود برنامه مشخص برای بازچرخانی آب گفت: سرمایه‌گذاری در این حوزه نیازمند منابع مالی سنگین و فناوری‌های پیشرفته است؛ الزاماتی که در حال حاضر نه سرمایه آن فراهم است و نه زیرساخت فنی آن. به همین دلیل، نمی‌توان انتظار داشت که بازچرخانی آب در کوتاه‌مدت به‌عنوان راه‌حل عملیاتی در دسترس بخش معدن قرار گیرد.

وکیل در پایان افزود: مساله آب امروز به مهم‌ترین دغدغه بخش معدن تبدیل شده و اگر چاره‌اندیشی جدی برای آن صورت نگیرد، آثار آن تنها محدود به تولید معدنی نخواهد بود، بلکه زنجیره‌ای از پیامدهای اقتصادی، اشتغال و صادرات را به‌دنبال خواهد داشت.

منبع: دنیای اقتصاد