خام فروشی بلای جان معادن آذربایجان غربی/موانع توسعه برداشته شود

هم اکنون بیکاری و فقر معیشتی از مشکلات اساسی مردم آذربایجان غربی به شمار می‌رود، هر چند معیشت ۶۰ درصد از مردم استان از بخش کشاورزی تأمین می‌شود اما شرایط جغرافیایی، کاهش بارندگی‌ها ایجاب می‌کند با توسعه بخش معادن و ظرفیت‌های مرزی پیشران اقتصادی استان از کشاورزی به سمت توسعه معادن تغییر یابد.

اما سالهاست این ثروت عظیم خدادادی قربانی غفلت و کم توجهی و نیز عدم همکاری برخی دستگاه‌های اجرایی در ایجاد زیرساخت‌های توسعه معادن استان شده و هم اکنون محرومیت و تاراج این گنج عظیم سهم این منطقه شده است.

ویژگی‌های زمین‌شناسی به ویژه در برداشتن دو پهنه ساختاری رسوبی آذربایجان زاگرس سبب شده کانی سازی متنوعی از مواد معدنی از جمله میکا، طلا، نقره، جیوه، کرومیت، مس، انواع سنگ‌های ساختمانی و پوکه معدنی سیلیس، دولومیت، تیتان و انواع متنوعی از سنگ‌های تزئینی مرمر، تراورتن، مرمریت، چینی و گرانیت و فلدسپات، ذغال سنگ خاک نسوز… به‌عنوان ذخایر و ثروتی کم‌نظیر در استان به وجود آید.

این استان از لحاظ تنوع و غنای مواد معدنی، رتبه سوم کشوری را به خود اختصاص داده و ۵۲ نوع از ۶۸ ماده معدنی شناسایی شده در کشور در این استان شناسایی شده که ۲۰ نوع آن در مرحله اکتشاف و ۳۱ نوع در مرحله بهره برداری است.

همچنین آذربایجان غربی همچنین در زمینه ذخایر و تولید عنصر ارزشمند طلا جز رتبه برتر کشور قرار گرفته و نام استان زرخیز را در کنار تولید محصولات با کیفیت کشاورزی و صنایع تبدیلی به یدک می‌کشد، اما این عناوین و ارقام تاکنون نتوانسته استان را از بن بست اقتصادی رهایی دهد.

در حال حاضر خام فروشی، عدم استقبال سرمایه گذاران بزرگ، فرسوده بودن ماشین آلات و تجهیزات معدنی در حالی به عنوان مهمترین موانع توسعه معادن استان به شمار می‌رود که صدای برخی اهالی روستاهای استان به دلیل اثرات تخریبی معادن نیز به مشکل دیگری تبدیل شده است.

فعالیت ۵۰۲ واحد فرآوری معدن در آذربایجان غربی

معاون امور معدنی سازمان صمت آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت معادن استان گفت: در حال حاضر ۵۰۶ واحد فرآوری معدنی در استان فعالیت می‌کند، گفت: در سالهای اخیر اقدامات خوبی برای توسعه بخش معادن استان انجام گرفته است.

پریسا عابدپور با بیان اینکه از سه سال گذشته تاکنون تمرکز توسعه معادن استان بر روی جلوگیری از خام فروشی مواد معدنی است، گفت: اگر زیرساخت‌ها در این بخش فراهم شود شاهد حضور سرمایه گذاران زیادی در این بخش خواهیم بود اما متأسفانه به دلیل قرار گرفتن محدوده‌های معدنی دورتر از شهرک‌های صنعتی استان امکان ایجاد واحدهای فرآوری معدنی در استان با مشکل مواجه شده است.

وی با بیان اینکه واحدهای فرآوری معادن باید در کنار معادن ایجاد شود تا بتوان بهره برداری اقتصادی از این ظرفیت را نصیب استان کرد، گفت: چون هزینه حمل و نقل ماده معدنی به سایر مناطق و حتی سایر استان‌ها به صرفه نیست امروز فعالان معدنی استان علاقمند به ایجاد واحدهای فرآوری در استان هستند اما متأسفانه در بخش زیرساخت‌های اصلی از جمله آب و برق با مشکلات زیادی مواجه هستیم.

معاون امور معدنی سازمان صمت آذربایجان غربی با بیان اینکه زیرساخت‌های اصلی در شهرک‌های صنعتی استان فراهم است اما به دلیل دور بودن محدوده‌های معدنی امکان ایجاد واحدهای فرآوری در این مناطق کمی مشکل است، گفت: برای جلوگیری از خام فروشی و رونق بخش معادن باید زیرساخت‌ها در محدوده‌های معدنی استان فراهم شود.

عابدپور ایجاد امنیت شغلی و زیرساخت‌ها را از مهمترین درخواست‌های فعالان معدنی در استان برای ایجاد واحدهای فرآوری نام برد و گفت: بر اساس ماده ۱۱۳ آئین نامه اجرایی قانون معادن تمام دستگاه‌های اجرایی ذیربط در حوزه معادن باید برنامه حمایتی از صنایع معدنی و ایجاد واحدهای فرآوری را در اولویت خود قرار دهند که این موضوع در استان سالهای گذشته غفلت شده است.

اعتراض مردم روستاهای دارای واحدهای معدنی به مشکل بزرگ در استان تبدیل شده است

وی در خصوص اثرات تخریبی معادن و گلایه مردم روستاها به خصوص در شهرستان تکاب گفت: تمام واحدهای معدنی استان بر اساس مجوزهای قانونی اقدام به فعالیت می‌کنند و بر اساس قانون فاصله ۵۰۰ متری از جمعیت نیز در معادن رعایت شده است اما در سال‌های اخیر شاهد اعتراضات بی مورد برخی مردم در این زمینه هستیم.

عابدپور با بیان اینکه زمانی که فعالیت‌های معدنی برابر قانون نباشد و یا اثرات آلایندگی و تخریبی داشته باشد برابر قانون برخورد می‌شود، گفت: در معادن فاصله ۵۰۰ متر از جمعیت رعایت شده اما اگر اهالی روستاها در این زمینه اعتراض داشته باشند می‌توانند از طریق بخشداری و فرمانداری مراتب اعتراض خود را به صورت قانونی اعلام کنند تا موضوع در جلسه شورای معادن استان مورد بررسی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر اعتراضات بی مورد به فعالیت واحدهای معدنی در استان به رویه تبدیل شده است، خاطرنشان کرد: در روستاها به خصوص تکاب مردم به جای اعلام اعتراض قانونی دست به برخی کارهای اعتراضی می‌زنند در حالی که بر اساس ماده ۱۹ قوانین معدنی می‌توان از آنها به مراجع قضائی شکایت نیز کرد.

معاون امور معدنی سازمان صمت آذربایجان غربی گفت: بر اساس قانون اگر اثرات آلایندگی و تخریب معادن اثبات شود یک درصد از محل درآمدهای معادن برای جبران این اثرات به روستاها پرداخت می‌شود اما تاکنون در استان شاهد این امر نبودیم.

عابدپور با گلایه از مدیریت اعتراضی اهالی برخی روستاها از سوی برخی افراد گفت: در سال‌های اخیر عده‌ای افراد نامعلوم حال اقدام به جلوگیری و اعتراض فعالیت‌های معدنی در برخی روستاها می‌کنند در حالی که فعالیت معادن نه تنها رونق اقتصادی بلکه زمینه ساز اشتغال مردم منطقه هست.

شناسایی ۲۰۶ واحد معدنی غیرفعال در آذربایجان غربی / افتتاح اولین کنسانتره آهن در استان

عابدپور با بیان اینکه برای توسعه فعالیت‌های معدنی در استان جلوگیری از خام فروشی و ایجاد واحدهای فرآوری در دستور کار قرار گرفته است، افزود: در این راستا تاکنون ۵۰۶ واحد فرآوری در بخش‌های مختلف در استان ایجاد شده و تقاضاها برای ایجاد واحدهای فرآوری به خصوص در بخش سنگ‌های تزئینی، نمک، سیلیس، دولومیت، تیتان و… نیز افزایش یافته است.

معاون امور معدنی سازمان صمت آذربایجان غربی از ایجاد اولین کنستانتره آهن در استان خبر داد و گفت: این واحد همزمان با دهه فجر آماده بهره برداری می‌شود که برای اولین بار در استان شاهد ایجاد این واحد فرآوری هستیم.

وی از ایجاد دو واحد بزرگ مقایس سنگ بری در شمال و جنوب استان خبر داد و گفت: در زمینه ایجاد واحد فرآوری سیلیس در شاهین دژ، خاک نسوز و سه واحد فرآوری سنگ تزئینی در تکاب نیز اقدامات خوبی آغاز شده بزودی شاهد عملیاتی شدن آن خواهیم بود.

عابد پور با اشاره به ظرفیت‌های مرزی استان گفت: متأسفانه یکی از موانع پیش روی فعالیت معادن فرسوده بودن ماشین آلات و تجهیزات معدنی در استان است که دولت باید با پرداخت تسهیلات ویژه از این بخش حمایت کنند، می‌توان با ایجاد نمایندگی ماشین آلات و تجهیزات معدنی به روز در استان کارهای خوبی در این بخش کرد که در منطقه آزاد ماکو اقدامات خوبی در این زمینه آغاز شده است.

معاون امور معدنی سازمان صمت آذربایجان غربی با بیان اینکه در حال حاضر ۵۰۶ معدن در استان داریم گفت: از این تعداد ۵۰۶ معدن فعال و ۲۰۶ معدن غیرفعال است که شیوع ویروس کرونا یکی از دلایل تعطیلی موقت برخی معادن استان به شمار می‌رود.

هم اکنون در آذربایجان غربی ۵۰۶ معدن دارای پروانه بهره برداری معتبر با ظرفیت استخراج اسمی سالانه ۱۷ میلیون و ۴۳۵ هزار تن انواع مواد معدنی و ذخیره قطعی بیش از یک هزار و ۱۳۸ میلیون تن با حجم سرمایه گذاری بیش از ۴ هزار و ۸۱۰ میلیارد ریال و ایجاد اشتغال مستقیم برای ۵ هزار و ۱۷۹ نفر فعالیت می‌کند.

آذربایجان غربی در حال حاضر دارای ۱۷۹ محدوده دارای پروانه اکتشاف معتبر و ۶۳ معدن دارای گواهی نامه کشف معتبر با ذخیره قطعی ۲۶ میلیون و ۷۷۹ هزار تن انواع مواد معدنی با حجم سرمایه گذاری بالغ بر ۶۲۱ میلیارد ریال است.

–

–

–

–