قراضه آهن در کشاکش جنگی ناخواسته گریبان شرکت‌های فولادی را گرفت؛
ترمز قیمت ضایعات آهن کشیده شده است؟
ترمز افزایش نرخ قراضه آهن در ماه پایانی فصل بهار سال جاری به یکباره کشیده شد و بازار این محصول بازیافتی از تب و تاب خود فاصله گرفت تا در روزهای داغ تابستان در رکود قیمتی به‌سر ببرد.
به گزارش پایگاه خبری معدن‌نامه به نقل از دنیای اقتصاد، آیا عرضه ضایعات آهن در بازار افزایش یافته یا دلیل دیگری سبب کاهش قیمت قراضه‌های آهنی شده است؟ برای پاسخ به این سوال باید به این نکته توجه داشت که قیمت ضایعات آهن تابعی از بهای شمش فولاد و متاثر از این بازار است. آنچه در این روزها سبب فروکش کردن بهای ضایعات آهن شده، کاهش قیمت شمش است که کاهش قیمت شمش فولادی نیز خود متاثر از بازارهای جهانی به شمار می‌رود.
ضایعات آهن چگونه قیمت می‌خورد؟
سالانه به صورت میانگین حدود ۳ میلیون تن ضایعات آهن در ایران خریدوفروش می‌شود. معمولا بهای ضایعات آهن با توجه به نرخ شمش فولاد تعیین می‌شود. هرچند حدودا چند سال پیش وزارت صنعت، معدن و تجارت فرمولی را برای ضایعات آهن برحسب نرخ شمش تعیین کرده بود که مبنای آن شمش فولاد خوزستان در بورس کالا درنظر گرفته شده بود، اما هم‌اکنون در زمینه قیمت‌گذاری ضایعات، کارخانهدارها چندان به آن فرمول پایبند نیستند، زیرا با توجه به سنتی بودن بازار ضایعات آهن، نحوه قیمت‌گذاری را به این صورت نمی‌پسندند. این مطالب را محمد آشناگر، مدیر وب‌سایت ایران ضایعات درباره نحوه قیمت‌گذاری در بازار قراضه آهن مطرح کرد و در ادامه یادآور شد: کارخانهدارها با توجه به رصدی که از بهای شمش فولاد انجام می‌دهند و همچنین بر اساس کشش بازار که در فصل‌های مختلف متفاوت است، ضایعات آهن را قیمت‌گذاری می‌کنند، از همین رو در برخی مواقع قیمت پیشنهادی واحدهای مختلف امکان دارد که اندکی متفاوت از یکدیگر باشد.
انحصاری که کمرنگ شده‌است
این کارشناس حوزه ضایعات با اشاره به این موضوع که تا چند سال پیش برخی بنگاه‌ها به‌صورت یک فرآیند انحصاری عمل می‌کردند، تصریح کرد: در سال‌های گذشته برخی بنگاه‌ها نرخ ضایعات آهن را تعیین می‌کردند تا جایی که برخی به عنوان مافیای بازار سنتی قراضه از آن یاد می‌کردند، اما این روزها حضور این انحصار در بازار قراضه آهن کمرنگ‌تر از قبل شده است.
آشناگر در ادامه همچنین یادآور شد: اخیرا شبکه‌ای را راه‌اندازی کرده‌ایم که نرخ ضایعات براساس عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. در این راستا عوامل مختلفی برای قیمت‌گذاری لحاظ می‌شود، به عبارت دیگر در شهرها برحسب نزدیکی و دوری آنها به کارخانه‌های فولاد یا این موضوع که در آن شهر چه اندازه ضایعات آهن وجود دارد، قیمت‌گذاری انجام می‌گیرد، زیرا باید این موضوع را در نظر گرفت که میزان ضایعات آهن در شهرهای بزرگ بیشتر از شهرهای کوچک است.
کاهش نرخ قراضه آهن از خردادماه سال جاری
وی با اشاره به وضعیت بازار این روزهای قراضه و قیمت این محصول بازیافت‌شده اظهار کرد: در سال جاری از خرداد به بعد با کاهش قیمت قراضه روبه‌رو شدیم. البته باید این موضوع را در نظر گرفت که قیمت قراضه نیز تابعی از بهای شمش فولاد است و بدیهی به نظر می‌رسد که با توجه به کاهش قیمت شمش از ماه پایانی فصل بهار سال جاری، احتمالا شاهد سیر صعودی قیمت قراضه آهن در بازار نخواهیم بود.
جنگی که بهای قراضه را کاهش داد
آشناگر در پاسخ به این پرسش که مهم‌ترین عامل کاهش قیمت شمش و به‌دنبال آن افت بهای قراضه از ابتدای سال جاری چیست، عنوان کرد: کاهش قیمت شمش و قراضه، به دنبال جنگ روسیه و اوکراین و تحریم روسیه از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی روی داده است. روسیه پس از تحریم شدن برای حفظ بازار فولاد خود، اقدام به کاهش نرخ پیشنهادی در بازار جهانی کرد، به‌گونه‌ای که پس از یک مدت زمان مشخص تا ۴۰ درصد قیمت فولاد خود را پایین‌تر از عرف بازار جهانی و نرخ‌های پیشین عرضه کرد؛ از آنجا که روسیه جزو ۱۰ کشور تولیدکننده برتر فولاد دنیاست و همچنین زنجیره تولید فولاد را کامل در اختیار دارد، این کاهش قیمت فولاد تاثیر مستقیمی بر بازار جهانی داشته و سبب شده که قیمت هر تن شمش فولاد در بازار جهانی به ۴۷۰ دلار برسد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: فولادسازان ایرانی نیز متاثر از بازار جهانی در زمینه قیمت تحت فشار قرار گرفته‌اند و این فشار قیمتی نیز به بازار قراضه ورود پیدا کرده و بهای قراضه هر کیلو ۳ هزار تومان کاهش یافته است. وی در ادامه با اشاره به قیمت شمش در داخل کشور عنوان کرد: شمش از قراضه و آهن اسفنجی به دست می‌آید. از این‌رو بازار، قیمت قراضه را براساس بهای شمش تعیین می‌کند. بنابراین بدون هیچ شکی می‌توان اذعان کرد که قراضه تابعی از قیمت شمش است.
آشناگر در ادامه خاطرنشان کرد: طی چند سال گذشته و از سال ۱۳۹۷ به بعد به صورت میانگین قیمت هر کیلو ضایعات آهن به ۱۵۰۰ تومان رسیده بود که در حال حاضر این قیمت به ۱۰ هزار تا ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است، به عبارت دیگر، طی این سال‌ها ما شاهد افزایش ۷ برابری قیمت قراضه بوده‌ایم، البته باید این موضوع را یادآور شد که قیمت قراضه آهن تا اردیبهشت به ۱۳هزار تومان نیز رسیده بود و از خرداد ماه به بعد شاهد افت و سراشیبی قیمت قراضه به دلایل اتفاق‌های بین‌المللی بیان‌شده هستیم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این روند افت قیمتی در ماه‌های آینده نیز ادامه‌دار خواهد بود، عنوان کرد: بدون شک شرکت‌های بزرگ فولادسازی در دنیا تمهیداتی خواهند اندیشید و از روند این افت قیمت پیشگیری به عمل خواهند آورد. همچنان که شاهد هستیم کشورهایی مانند چین و آلمان و… که در زمینه تولید فولاد در جهان تعیین‌کننده بودند درصدد اندیشیدن تمهیداتی هستند تا از افت قیمت فولاد در جهان پیشگیری کنند.
مدیر وب‌سایت ایران‌ضایعات در ادامه خاطرنشان کرد: در داخل کشور نیز در بورس کالا تمهیداتی اندیشیده شده و قرار است تغییراتی در فرمول نحوه قیمت‌گذاری اعمال شود.
سخن پایانی
بازار ضایعات در حقیقت بازاری سنتی به‌شمار می‌رود که هیچ‌گونه آمار مستند از گردش مالی این بازار، به دلیل سنتی بودن آن وجود ندارد. بنابراین می‌طلبد تا با ایجاد یک اتحادیه یا انجمن برای این بازار، به آن سر و سامان بخشید و به‌صورت اصولی نحوه قیمت‌گذاری آن را مشخص کرد.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
