جهش قیمت عناصر نادر خاکی پس از توقف صادرات MP Materials به چین
قیمت عناصر نادر خاکی پس از توقف صادرات شرکت آمریکایی MP Materials به چین به بالاترین سطح در دو سال اخیر رسید. این اقدام که همزمان با سختگیریهای تازه پکن و تهدید تعرفهای دونالد ترامپ صورت گرفته، چشمانداز زنجیره تأمین جهانی این مواد حیاتی را با چالشهای تازهای روبهرو کرده است.
به گزارش پایگاه خبری «معدن نامه»، قیمت عناصر نادر خاکی به بالاترین سطح خود در بیش از دو سال اخیر رسیده است و علت این افزایش توقف صادرات شرکت MP Materials به چین است.
این شرکت طی سه سال گذشته بین ۷ تا ۹ درصد نیاز چین به اکسید نئودیمیوم و پراسئودیمیوم (NdPr) را تأمین میکرد، موادی کلیدی در ساخت آهنرباهای دائم که در خودروهای برقی، توربینهای بادی و تجهیزات دفاعی به کار میروند.
با این حال طبق توافقی که در ماه ژوئیه با دولت آمریکا امضا شد، MP متعهد شد صادرات خود به چین را متوقف و تولیداتش را در داخل ایالات متحده پالایش کند. دولت آمریکا نیز برای حمایت از این روند قیمت تضمینی ۱۱۰ دلار را به ازای هر کیلوگرم یعنی رقمی حدود دو برابر قیمت چین در آن زمان پیشنهاد داد.
اکنون بهای اکسید NdPr در چین نسبت به اوایل ژوئیه ۴۰ درصد افزایش یافته و به ۶۳۲ هزار یوان در هر تن (حدود ۸۸ دلار به ازای هر کیلوگرم) یعنی بالاترین سطح از مارس ۲۰۲۳ رسیده است.
به گفته «رایان کاستیلوکس» مدیرعامل شرکت مشاوره Adamas Intelligence «توقف صادرات MP بخش قابل توجهی از تأمین اکسید NdPr برای کارخانههای چین را قطع کرده و این خلأ بزرگی ایجاد کرده است.»
کنترل سختگیرانه پکن
افزایش قیمتها همزمان با اقدامات نظارتی تازه چین رخ داده است. پکن اخیراً نظام سهمیهبندی خود را به مواد اولیه وارداتی نیز تعمیم داده و شرکتها را موظف کرده است که دادههای ماهانه درباره جریان مواد معدنی ارائه دهند. تحلیلگران معتقدند این سیاست، کنترل چین بر زنجیرههای تأمین جهانی را تقویت میکند و این اقدام به محدودیتهای قبلی بر صادرات آهنرباهای نادر خاکی و سهمیه تولید ذوب افزوده میشود.
چین در حال حاضر حدود ۹۰ درصد ظرفیت پالایش و ۷۰ درصد استخراج عناصر نادر خاکی جهان را در اختیار دارد.
تهدید تعرفهای از سوی ترامپ
دونالد ترامپ نیز این هفته تنشها را افزایش داد و تهدید کرد در صورت عدم تضمین صادرات آهنربا از سوی چین، بر محصولات مرتبط با عناصر نادر خاکی تعرفههایی «۲۰۰ درصدی یا چیزی شبیه آن» وضع خواهد کرد.
ترامپ در دیدار با «لی جائه میونگ» رئیسجمهور کرهجنوبی در کاخ سفید گفت: «این تعرفهها چین را نابود میکند.»
چین که بزرگترین تولیدکننده آهنربای دائم در جهان است، در ماه آوریل و پس از افزایش تعرفههای آمریکا، صادرات خود را محدود کرد. طبق گزارش SCMP، صادرات آهنربای دائم چین به آمریکا در همان ماه نسبت به ماه قبل ۵۸ درصد کاهش یافت و در ماه مه نیز ۸۱ درصد افت را تجربه کرد.
افزایش تقاضا و رشد سهام MP
همزمان تقاضا برای NdPr رو به افزایش است. بر اساس گزارش Benchmark Mineral Intelligence، چین اکنون در فصل اوج تولید خودروهای برقی، توربینهای بادی و لوازم الکترونیکی قرار دارد و این موضوع فشار مضاعفی بر بازار ایجاد کرده است. انتظار میرود تقاضا برای NdPr در سال جاری حدود ۱۰ درصد رشد داشته باشد، در حالی که تولید چین تنها ۵ درصد افزایش مییابد.
در واکنش به این تحولات، ارزش سهام MP Materials روز سهشنبه در بورس نیویورک ۳.۶ درصد رشد کرد و ارزش بازار این شرکت به ۱۳.۲۴ میلیارد دلار رسید.