تحول در حمل و نقل ریلی و بندری با طرح کلان “معدن ریل بندر”

به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، این طرح که با نام “معدن ریل بندر” شناخته می‌شود، با هدف افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود زنجیره تامین مواد اولیه صنایع مختلف در کشور در حال اجرا است.

از روابط عمومی شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات، شرکت هیمکو با سرمایه‌گذاری هنگفت در ساخت یک پایانه مکانیزه ریلی در بندر شهید رجایی، گام مهمی در جهت توسعه زیرساخت‌های بندری و بهبود فرآیند تخلیه و بارگیری کالا برداشته است. این پروژه که با هدف افزایش ظرفیت و سرعت عملیات بندری اجرا می‌شود، می‌تواند به طور قابل توجهی به کاهش هزینه‌های لجستیکی و بهبود رقابت‌پذیری اقتصاد کشور کمک کند.

«محسن نادری» مدیرعامل شرکت مدیریت بین‌المللی همراه جاده ریل دریا (هیمکو) در خصوص مهم‌ترین برنامه‌های استراتژیک شرکت گفت: شرکت مدیریت بین‌المللی همراه جاده ریل دریا (هیمکو) از سال ۱۳۹۶ تاسیس شده و با سهامداری شرکت تجلی و شرکت‌های معدنی و صنعتی گل‌گهر، گهرزمین و چادرملو و همچنین سرمایه‌گذاری امید و سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات تشکیل شده است. این شرکت برای اینکه بتواند فعالیت در حوزه لجستیک و حلقه‌های مفقوده در حوزه حمل‌و‌نقل و انبارداری در مراکز متصل به دریا را تکمیل کند، ایجاد شد.

وی گفت: با توجه به کاستی‌های موجود در حوزه لجستیک کشور که به طور مستقیم بر افزایش هزینه تمام‌شده محصولات معادن و کارخانجات تولیدی تأثیرگذار است، سهامداران تصمیم گرفته‌اند تا با اجرای طرحی جدید، ضمن دستیابی به توجیه اقتصادی بالا، به تقویت زنجیره تأمین خود پرداخته و دامنه فعالیت‌های اقتصادی خود را گسترش دهند.

اجرای موفق قرارداد BOT در بندر شهید رجایی

نادری با اشاره به انعقاد قرارداد‌های مهم برای شرکت گفت: شرکت از سال ۱۳۹۸، اقدام به انعقاد قراردادی ۳۳ ساله به روش BOT (ساخت، بهره‌برداری و انتقال) با سازمان بنادر و دریانوردی نموده است. در قالب این قرارداد، یک پایانه مکانیزه ریلی جهت تخلیه معادن به ظرفیت ۱۰ میلیون تن در غرب بندر شهید رجایی در حال احداث است.

این پایانه ریلی که از سیستم تخلیه تیپلر و دو دستگاه مجهز بهره می‌برد، بخش قابل‌توجهی از بار ریلی ورودی به بندر شهید رجایی و منطقه بندرعباس را پوشش خواهد داد. با راه‌اندازی این پایانه، مشکل تخلیه ناکارآمد بار‌های ریلی موجود در بندر به طور چشمگیری برطرف خواهد شد.

به گفته وی، در حال حاضر، سیر قطار‌های حامل بار‌های معدنی از سیرجان به بندرعباس به طور متوسط ۱۰ روز به طول می‌انجامد که این مدت زمان، بسیار طولانی‌تر از مدت زمان نرمال سیر این قطار‌ها است. در شرایط عادی، هر واگن می‌تواند ماهانه حداقل ۱۰ بار جابه‌جا شود، در حالی که اکنون این رقم به ۳ تا ۴ بار کاهش یافته است.

این موضوع نشان می‌دهد که هزینه‌های حمل‌ونقل جاده‌ای که در حال حاضر حدود دو برابر هزینه‌های ریلی است، به شدت بر هزینه‌های تولید تأثیر گذاشته و به آن فشار وارد کرده است. از سوی دیگر، زیرساخت‌های ریلی ایجاد شده در کشور، از جمله پایانه‌های مکانیزه در معادن و کارخانجات، لوکوموتیو‌ها، واگن‌ها و شرکت‌های ریلی، به دلیل کاهش حجم حمل‌ونقل ریلی، با ظرفیت بسیار پایین‌تری از ظرفیت اسمی خود کار می‌کنند.

با راه‌اندازی پایانه مکانیزه جدید در بندر شهید رجایی، انتظار می‌رود که بهره‌وری این زیرساخت‌ها به طور قابل‌توجهی افزایش یافته و هزینه‌های حمل‌ونقل کاهش یابد.

همکاری بزرگ‌ترین شرکت‌های معدنی برای ایجاد تحول در صنعت حمل‌ونقل

نادری گفت: در حال حاضر، بهره‌وری این تجهیزات حدود ۳۰ درصد است. با راه‌اندازی پایانه جدید و اجرای برنامه‌های نرم‌افزاری، انتظار داریم که بهره‌وری به حدود ۷۰ درصد افزایش یابد و از حداکثر ظرفیت این تجهیزات بهره‌برداری کنیم. علاوه بر پایانه مواد فله معدنی که به عنوان زیرساخت اصلی فعالیت‌های معدنی گروه ما عمل می‌کند، یک پایانه اختصاصی برای گوگرد نیز در نظر گرفته شده است.

این پایانه با ظرفیت سالانه ۲ میلیون تن، نقش مهمی در ترانزیت و صادرات گوگرد ایفا خواهد کرد و درآمد ارزی قابل‌توجهی برای شرکت به همراه خواهد داشت. پس از تکمیل مطالعات اولیه و انعقاد قرارداد، مراحل اجرایی پروژه آغاز شده است.

مدیرعامل شرکت هیمکو تصریح کرد: پس از انعقاد قرارداد و تکمیل مطالعات پایه، هم‌اکنون در مرحله مطالعات تفصیلی قرار داریم. بخش مطالعات دریایی نیز در مراحل پایانی بوده و پیش‌بینی می‌شود نقشه‌های فاز ۲ تا یک یا دو ماه آینده صادر شود. در بخش ساحلی، عملیات اجرایی بخشی از داکت با موفقیت انجام شده است. همچنین، مطالعات تفصیلی تجهیزات مکانیکی و ریل به اتمام رسیده و پیش‌بینی می‌شود بتن‌ریزی این انبار‌ها تا پایان شهریورماه انجام شود.

علاوه بر این، مجوز‌های لازم برای احداث کریدور ریلی اخذ شده و عملیات خاک‌برداری به زودی آغاز خواهد شد. با توجه به روند رو به رشد پروژه، امیدواریم تا پایان سال جاری، فاز اول پروژه که بر روی بهره‌برداری زودهنگام تمرکز دارد، به بهره‌برداری برسد و بتوانیم خدمات مورد نیاز مشتریان را ارائه دهیم.

این مقام مسوول در شرکت مدیریت بین‌المللی همراه جاده ریل دریا گفت: این پروژه علاوه بر بهره‌مندی از یک پایانه مکانیزه ریلی، شامل احداث یک اسکله جدید نیز می‌شود. طراحی این اسکله در مراحل پایانی بوده و پیش‌بینی می‌شود ظرف دو ماه آینده به پایان برسد.

تا زمان بهره‌برداری از اسکله جدید، از اسکله‌های موجود و تجهیزات بارگیری مکانیزه برای انجام عملیات تخلیه و بارگیری استفاده خواهد شد. با اجرای این پروژه، ضمن افزایش ظرفیت عملیاتی بندر شهید رجایی، کلیه فعالان اقتصادی از جمله تجار و سایر پایانه‌داران از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد.

وی ادامه داد: تامین مالی پروژه تا کنون از محل افزایش سرمایه سهامداران به میزان ۱۳۱۰ میلیارد تومان انجام شده است که بیش از نیمی از آن صرف اجرای پروژه شده است. همچنین، پیگیری‌های لازم برای اخذ تسهیلات و فاینانس از منابع داخلی و خارجی در حال انجام است. با توجه به ماهیت بندری پروژه و درآمد‌های ارزی قابل پیش‌بینی آن، جذب سرمایه‌گذاران و مشتریان برای تامین مالی پروژه نیز در دستور کار قرار دارد.

حمایت دولت از طرح‌های کلان توسعه‌ای در حوزه حمل‌ونقل

وی گفت: بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که این پروژه پتانسیل بالایی برای ایجاد درآمد و بازگشت سرمایه دارد. حتی با وجود پیشرفت ۳۰ درصدی پروژه، برخی از بخش‌های آن قابلیت بهره‌برداری و ایجاد درآمد را دارا هستند. این موضوع اهمیت حمایت از پروژه را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

نادری در پایان افزود: با توجه به اهمیت توسعه حمل‌ونقل ترکیبی ریلی-بندرگاهی، حمایت همه جانبه از این پروژه از سوی سهامداران، سرمایه‌گذاران، سازمان بنادر و دریانوردی، وزارت راه و شهرسازی، سازمان برنامه و بودجه و شرکت راه‌آهن ضروری است. اجرای این پروژه گامی مهم در جهت رفع چالش‌های لجستیکی کشور در حوزه‌های ریلی، بندری و معدنی خواهد بود. این پروژه را می‌توان به عنوان یک نمونه موفق از طرح‌های کلان توسعه‌ای در حوزه حمل‌ونقل ترکیبی معرفی کرد.