اعتبار کلید حل افزایش سرعت نقل و انتقالات ریلی

محمد متقی مدیرعامل شرکت گسترش صنایع ریلی ایران (ایرید) به‌عنوان نخستین و تنها تولیدکننده سوزن ریل در کشور در این رابطه اظهار داشت: تهدید اصلی ما در این شرکت، مشکلات تولید است که همه شرکت‌ها کمابیش با آن درگیر هستند. مشکلاتی مثل تغییر قیمت‌ها و نرخ ارز و تحریم‌ها و قطعات وارداتی و مشکل تأمین اعتبار و … اما مهم‌ترین چالش این است که مشتری اصلی ما سازمان‌های دولتی یا نهاد های عمومی غیردولتی مثل متروها هستند. دو شرکت راه‌آهن و زیرساخت جزو شرکت‌های اصلی درخواست‌کننده سوزن هستند. مترو هم که زیرمجموعه شهرداری است و نیمه‌دولتی به‌حساب می‌آیند و قرارداد بستن و دریافت پول از شرکت‌های دولتی مستلزم تأمین اعتبار است. بودجه ایی که به ما تعلق می‌گیرد بودجه طرح‌های عمرانی است. طرح‌های عمرانی معمولاً به‌سختی تأمین اعتبار می‌شوند مخصوصاً اوایل سال که هیچ بودجه‌ی عمرانی تخصیص داده نمی‌شود. بر این اساس معمولاً ما مشکل نقدینگی داریم و فرآیند کار و تولید با مشکل مواجه می‌شود.

وی در ادامه افزود: آنچه مسلم است تولید هزینه‌های ثابتی دارد که باید پرداخت کنیم. علاوه بر آن هزینه اصلی ما تأمین مواد اولیه تولید است و باید مواد اولیه زیادی وارد کنیم و همچنین قطعات فولاد و ریل بخریم. بخش اعظم این خریدها هم به‌صورت نقدی است. پروسه پرداخت مطالبات ما از شرکت‌های خریدار محصولاتمان بعضاً آن‌قدر طولانی می‌شود که ارزش نقدی کالا به نصف قیمت حال حاضر می‌رسد اما هنوز پرداخت بدهی انجام‌نشده است؛ یعنی ما سوزن‌هایی فروخته‌ایم که با نصف قیمت فعلی فروخته‌شده و هنوز پرداخت وجه آن انجام‌نشده است.

 متقی با عنوان اینکه در صورت تخصیص اعتبار و افزایش تولید امکان صادرات وجود دارد گفت: ظرفیت‌هایی برای تخصیص اعتبار به تولیدات ریلی وجود دارد که به‌درستی از آن‌ها استفاده نمی‌شود. به‌عنوان‌مثال ماده 86 قانون رفع موانع تولید و کسب‌وکار این ظرفیت را دارد که منابعی را به این سمت هدایت کند. مذاکراتی هم با راه‌آهن در این زمینه داشته‌ایم ولی این مذاکرات خیلی سخت و کند پیش می‌رود. استفاده از این ظرفیت‌ها پیچیدگی‌های خاص خود را هم دارد و ابتدا باید سرمایه‌گذاری و خرید محصول پیدا شود و منابع مالی لازم را تأمین کند و بعد در بودجه کشور این منابع پیش‌بینی شود و به سرمایه‌گذار بازگردد. این امر می‌طلبد که سرمایه‌گذاران رغبت پیدا کنند و به صنعت ریلی ورود کنند چون ما به‌عنوان تولیدکننده سرمایه آن‌چنانی نداریم و نمی‌توانیم سرمایه‌گذاری کنیم. از سوی دیگر شرکت‌های دیگر که طرف حساب آن‌ها درواقع دولت است، بخش اعظم منابع مالی‌شان به‌صورت مطالبات در اختیار دولت است؛ و با این حجم طلب، دیگر سرمایه‌ای برای ما نمی‌ماند که بخواهیم به بحث سرمایه‌گذاری ورود کنیم.

وی عدم ثبات قیمت‌ها را از دیگر چالش‌های پیش روی تولید دانست و گفت: به دلیل عدم ثبات قیمت خرید مواد اولیه با چالش مواجه است درواقع ثبات نرخ مواد اولیه که وجود نداشته باشد کل زنجیره تولید را دچار مشکل می‌کند، چون واقعانمی دانیم مواد اولیه‌ای که مصرف می‌کنیم با چه قیمتی باید جایگزین کنیم و این امر تعیین حاشیه سود را هم به دست‌انداز می‌اندازد.

این فعال حوزه ریلی در خصوص قوانین و مقرارت حمایتی گفت: قوانین می‌تواند حامی تولیدکننده باشد به‌شرط آن‌که مجریان گره‌هایی را که در قانون هستند برطرف کنند و اراده‌ای برای حمایت از تولیدکنندگان داشته باشند. به‌عنوان‌مثال شرکت حدود 350 میلیارد تومان از دولت طلب دارد. از طرفی ما به دولت مبلغی که درصد ناچیزی از طلبمان محسوب می‌شود را بابت مالیات به دولت بدهکاریم. دولت به‌راحتی می‌تواند بدهی ما را با طلبی که داریم تهاتر کند ولی نه قانون به‌روشنی این ظرفیت را دارد و نه دولت این اراده و هماهنگی را در زیرمجموعه‌های خود ایجاد می‌کند که از این طریق به تولید کمک کند.

وی ادامه داد: البته برخی اقدامات مثبتی نیز از سوی وزارت صمت نیز صورت گرفته که می‌توان به جلوگیری از واردات محصولات مشابه اشاره کرد اگرچه که برخی شرکت‌ها سوزن را تحت عناوین جعلی مثل ضایعات وارد می‌کنند و بعد آن را وارد بازار کرده و می‌فروشند.

متقی گفت: در خطوط ریلی خود حدود 8 هزار سوزن وجود دارد. سوزن به‌هرحال عمر مفیدی دارد که 25 تا 30 سال است. سوزن قطعه‌ای است که در سرعت سیر تأثیر فراوانی دارد و برای بهینه‌سازی خطوط لازم است سوزن‌ها نوسازی شوند. سوزن‌هایی در شبکه ریلی داریم که با سرعت‌های پایین‌تر هماهنگ هستند؛ بنابراین بسیاری از تقلیل سرعت‌هایی که در شبکه‌داریم به خاطر همین مشکل است. اگر بودجه باشد طبعاً بخش قابل‌توجهی از سوزن‌های قدیمی باید تعویض شوند.