دادگاه عالی لندن شرکت معدنی بیاچپی (BHP) را در فرو ریختن سد برزیل مقصر دانست
قاضی دادگاه عالی لندن شرکت معدنی بیاچپی (BHP) را به دلیل نقش مستقیم در فرو ریختن سد فوندائو در سال ۲۰۱۵ مقصر شناخت که این رأی میتواند میلیاردها دلار هزینه تازه برای این غول معدنی در پی داشته باشد.
احسان رنجبران_ پایگاه خبری «معدن نامه»: دادگاه عالی لندن روز جمعه اعلام کرد شرکت معدنی بیاچپی (BHP) را در فرو ریختن سد «فوندائو» در جنوب شرقی برزیل در سال ۲۰۱۵ مسئول دانست. وکلای شاکیان این پرونده پیشتر ارزش غرامت پرونده را تا ۳۶ میلیارد پوند (۴۸ میلیارد دلار) برآورد کرده بودند.
صدها هزار شهروند برزیلی، دهها نهاد دولتی محلی و حدود دو هزار کسبوکار علیه بیاچپی شکایت کردهاند. سد فوندائو در شهر ماریانا که مالکیت و بهرهبرداری آن در اختیار شرکت مشترک سامارکو متعلق به بیاچپی و واله بود، باعث بدترین فاجعه زیستمحیطی تاریخ برزیل شد، فاجعهای که با رها شدن حجم عظیمی از پسماند سمی، ۱۹ کشته بر جای گذاشت، هزاران نفر را بیخانمان کرد، جنگلها را در بر گرفت و کل مسیر رودخانه «دوسی» را آلوده ساخت.
در سال ۲۰۲۴ شکایتی جداگانه علیه شرکت واله نیز در دادگاههای هلند به نمایندگی از نزدیک به هزار کسبوکار و بیش از ۷۷ هزار فرد آسیبدیده مطرح شد.
قاضی فینولا افارل در حکم خود اعلام کرد که ادامه افزایش ارتفاع سد در شرایطی که ایمن نبود، علت مستقیم و فوری فروریزش آن بوده و بر اساس قوانین برزیل، بیاچپی را در موقعیت مسئولیت حقوقی قرار میدهد.
بیاچپی گفته است نسبت به این حکم اعتراض خواهد کرد و همچنان به دفاع از خود ادامه میدهد.
«براندون کریگ» رییس بخش معادن آمریکای بیاچپی نیز اعلام کرد ۲۴۰ هزار نفر از شاکیان این پرونده در لندن، قبلاً در برزیل غرامت دریافت کردهاند که این موضوع به گفته او بهطور قابل توجهی ارزش و گستره دعاوی در بریتانیا را کاهش میدهد.
«مارینا کالرو» تحلیلگر آربیسی کپیتال مارکتس گفت که احتمالاً پیش از سال ۲۰۳۰ این پرونده به نتیجه نهایی نخواهد رسید و همچنان ابهام زیادی درباره اعتبار نهایی ادعاها وجود دارد. او اضافه کرد بر اساس برآوردهای بیاچپی از همپوشانی با برنامه جبران خسارت برزیل، بیاچپی و واله هرکدام ممکن است با حدود ۲.۲ میلیارد دلار پرداخت اضافی مواجه شوند. همچنین پیشبینی کرد که ذخیره جدید ۵۰۰ میلیون دلاری بیاچپی نشاندهنده ۳۵ درصد احتمال نتیجه منفی برای شرکت است.
واکنش شاکیان به رأی دادگاه
«ژلوانا رودریگز دا سیلوا» که پسر هفتسالهاش «تیاگو» را در این فاجعه از دست داده در بیانیهای گفت: بالاخره عدالت آغاز شد و کسانی که زندگی ما را نابود کردند، پاسخگو شدند. این حادثه، یک تصادف نبود و بیاچپی باید مسئولیت کارهایش را بپذیرد.
وکلای شاکیان بیاچپی را (که بزرگترین شرکت معدنی جهان از نظر ارزش بازار است) متهم کردند که در طول دادگاه «بهطور حسابشده و سرسختانه» از پذیرش مسئولیت طفره رفته است، اما بیاچپی مسئولیت را رد کرد و مدعی شد که این پرونده در لندن، تکرار روندهای قضایی و برنامههای جبران خسارت در برزیل است.
در نخستین هفته دادگاه، دولت برزیل با بیاچپی، واله و سامارکو توافقی ۱۷۰ میلیارد رئالی (۳۱ میلیارد دلاری) امضا کرد. بیاچپی گفته است از سال ۲۰۱۵ تاکنون نزدیک به ۱۲ میلیارد دلار صرف جبران خسارت، بازسازی و پرداخت به نهادهای دولتی شده است. این شرکت پس از حکم روز جمعه اعلام کرد که توافقهای انجام شده در برزیل، ابعاد پرونده لندن را حدود نصف کاهش میدهد.
دومین جلسه محاکمه برای تعیین میزان خسارتی که بیاچپی باید بپردازد، قرار است اکتبر ۲۰۲۶ آغاز شود.