ایران در آستانه تحول فولادی

به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، صنعت فولاد جهان در تقاطع دو تحول بزرگ قرار دارد: کاهش کربن و دیجیتالی‌ سازی. این تحولات تنها تغییرات تکنولوژیک نیستند، بلکه پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی گسترده‌ای دارند، کمی شبیه انجام عمل جراحی قلب باز در حین دویدن ماراتن.

چند سال پیش، بسیاری تصور می‌کردند که کاهش کربن به‌ راحتی از طریق احیای مستقیم مبتنی بر هیدروژن و کوره‌های قوس الکتریکی محقق می‌شود. اما در عمل، محدودیت‌ های انرژی، هزینه بالای مواد اولیه و رقابت جهانی، این مسیر را پیچیده‌ تر کرده است.

دیجیتالی‌ سازی؛ وعده‌ای که هنوز محقق نشده

گرچه بحث دیجیتالی‌ سازی بیش از ۳۰ سال است مطرح شده، اجرای واقعی آن در فولادسازی جهان و به‌ویژه در ایران هنوز کند است. با وجود ظهور صنعت ۴.۰ و هوش مصنوعی، بسیاری از فرآیندهای پرانرژی فولادسازی هنوز به‌صورت دستی مدیریت می‌شوند و بهره‌وری کامل فناوری‌ های نوین محقق نشده است.

فرصت‌ های استراتژیک برای ایران

در ایران، با توجه به ذخایر غنی سنگ‌ آهن و ظرفیت‌ های موجود در صنایع فولاد، این دو تحول می‌توانند به فرصتی استراتژیک برای ارتقای رقابت‌ پذیری و توسعه پایدار تبدیل شوند. سرمایه‌گذاری در فناوری‌ های کاهش کربن، اتوماسیون و هوش مصنوعی می‌تواند ضمن کاهش هزینه و آلایندگی، جایگاه کشور در زنجیره ارزش جهانی فولاد را تقویت کند.

فولاد مبارکه به‌عنوان پیشگام صنعت فولاد ایران، در سال‌ های اخیر با استفاده از فناوری‌ های هوشمند و اتوماسیون، بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش آلایندگی، نمونه‌ای موفق از حرکت به سمت فولاد سبز و دیجیتالی ارائه کرده است. سرمایه‌گذاری این شرکت در سیستم‌ های هوش مصنوعی، پایش فرآیندها و بهینه‌ سازی تولید، نشان می‌دهد که صنایع ایرانی می‌توانند همزمان با افزایش ظرفیت تولید، استانداردهای جهانی کاهش کربن و کیفیت را رعایت کنند.

نقش عناصر نادر خاکی و بازار جهانی

محدودیت‌های صادراتی چین بر عناصر نادر خاکی و برنامه‌های کشورهای اروپایی و آمریکا برای کاهش وابستگی به چین نشان می‌دهد که جهان به سمت تنوع‌ بخشی به منابع و زنجیره‌های تأمین حرکت می‌کند. ایران نیز با توجه به ذخایر خود، می‌تواند با ایجاد زیرساخت‌های فرآوری و توسعه فناوری استخراج، سهمی از بازار جهانی این مواد استراتژیک را به دست آورد.

اهمیت راهبرد ملی و هم‌ افزایی با تجارب بین‌ المللی

تجربیات بین‌ المللی نشان می‌دهد که موفقیت مستلزم راهبرد ملی، سرمایه‌گذاری هدفمند و ارتباط پایدار با بازیگران جهانی است. نشست‌ های تخصصی مانند steelTalk با حضور کارشناسان بین‌ المللی، از جمله دکتر اینگ. تورستن هاوک، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت فعلی کاهش کربن و دیجیتالی‌ سازی و ارائه راهکارهای تسریع پیشرفت فراهم می‌کند.

ایران در مسیر اقتصاد آینده فولاد

کارشناسان معتقدند که ترکیب این دو جریان کاهش کربن و دیجیتالی‌ سازی نه تنها نیازهای داخلی صنایع پیشرفته ایران مانند خودروسازی برقی، الکترونیک و انرژی‌های تجدیدپذیر را تأمین می‌کند، بلکه امکان جبران بخشی از کمبود جهانی و ارتقای جایگاه ایران در اقتصاد آینده جهان را نیز فراهم می‌آورد.

نمونه تجربه فولاد مبارکه نشان می‌دهد که با سرمایه‌گذاری هدفمند در فناوری‌های سبز و دیجیتال، ایران می‌تواند مسیر خود را در فولاد آینده جهان تثبیت کند و همزمان از مزایای اقتصادی، زیست‌محیطی و صنعتی بهره‌مند شود.

ایراسین