هجوم سرمایه‌گذاران چینی به صنعت آلومینیوم اندونزی
سرمایه‌داران بزرگ چینی در حال دگرگون کردن صنعت آلومینیوم اندونزی هستند و سرمایه‌گذاری‌های چند میلیارد دلاری آن‌ها یادآور خیزش پرشتاب این کشور در صنعت نیکل طی یک دهه گذشته است و می‌تواند توازن بازار جهانی این فلز استراتژیک را بر هم بزند.
به گزارش پایگاه خبری «معدن نامه»، در حالی که محدودیت‌های تولید در چین شدت گرفته، شرکت‌هایی همچون گروه تسینگ‌شان (Tsingshan Holding) متعلق به میلیاردر شیانگ گوانگ‌دا، گروه هونگ‌چیائو چین (China Hongqiao Group) و شرکت آلومینیوم شاندونگ نانشان (Shandong Nanshan) به دنبال انتقال سرمایه‌های هنگفت خود به بزرگترین اقتصاد جنوب شرق آسیا هستند. آن‌ها با راه‌اندازی پالایشگاه‌ها و واحدهای ذوب جدید، تولید آلومینیوم در اندونزی را متحول می‌کنند. طبق برآورد گلدمن ساکس، تولید آلومینیوم اندونزی تا پایان دهه جاری می‌تواند تا پنج برابر افزایش یابد.
در میان فعالان بازار فلزات این پرسش شکل گرفته که آیا ممکن است تداوم ورود سرمایه چینی به اندونزی در بلندمدت چشم‌انداز این فلز پرمصرف را که در صنایع متنوعی از قوطی نوشابه گرفته تا خودروهای برقی کاربرد دارد، تحت‌الشعاع قرار خواهد دهد؟
تجربه نیکل می‌تواند هشداری برای صنعت آلومینیوم باشد. در دهه گذشته سهم اندونزی از تولید جهانی نیکل از حدود ۷ درصد به نزدیک ۶۰ درصد رسید، جهشی که با تکیه بر نیروگاه‌های زغال‌سنگ و سرمایه‌گذاری چینی‌ها رخ داد و حتی غول‌هایی مانند BHP را ناچار به تعطیلی معادن‌شان در استرالیا کرد. اکنون همین صنعت نیکل نیز زیر بار رشد سریع خود به چالش کشیده شده است.
آلن کلارک مدیر مشاوره فلزات CM Group می‌گوید: «در پنج سال آینده اندونزی به کانون صنعت جهانی آلومینیوم تبدیل خواهد شد. مقایسه این روند با آنچه در بازار نیکل رخ داد بسیار جالب است.»
هرچند ذخایر بوکسیت (ماده اولیه تولید آلومینیوم) اندونزی به اندازه نیکل‌های کم‌عیار این کشور فراوان نیست، اما این ذخایر در کنار نیروی کار ارزان و انرژی زغال‌سنگ، پتانسیل کافی برای شکل‌گیری یک صنعت گسترده ذوب آلومینیوم را دارند.
با هدف تقویت تولید داخلی و اشتغال‌زایی، دولت اندونزی در سال ۲۰۲۳ صادرات بوکسیت را ممنوع کرد. سیاست موسوم به «درون‌زایی» که در دوره ریاست‌جمهوری جوکو ویدودو آغاز شد، اکنون توسط رئیس‌جمهور جدید، پرابوو سوبیانتو ادامه یافته و بخشی از برنامه‌های کلان دولت برای تأمین مالی طرح‌هایی چون غذای رایگان برای مدارس و صندوق ثروت ملی به شمار می‌رود.
ساخت یک پالایشگاه آلومینا حدود یک میلیارد دلار هزینه دارد، اما برای بسیاری از شرکت‌های چینی این بهای سنگین ارزش تأمین مواد اولیه را دارد. تنها در سال جاری سه پالایشگاه جدید آلومینا در اندونزی به بهره‌برداری می‌رسند و حداقل سه پروژه دیگر نیز تا سال ۲۰۲۷ آغاز خواهند شد. طبق گزارش گروه مشاوره CRU، این تحولات ظرفیت تولید اندونزی را بیش از پنج برابر افزایش می‌دهد و این کشور را در رده تولیدکنندگان بزرگ جهان قرار می‌دهد.
در حوزه ذوب آلومینیوم نیز اندونزی پیشرفت چشم‌گیری داشته است. دو کارخانه فعال هستند و چهار واحد دیگر نیز تا پایان دهه راه‌اندازی خواهند شد. تسینگ‌شان همان غول استیل ضدزنگ که موج سرمایه‌گذاری در صنعت نیکل اندونزی را رهبری کرد نخستین کارخانه آلومینیوم خود را در سال ۲۰۲۳ راه‌اندازی کرد و کارخانه دوم که بسیار بزرگ‌تر است سال آینده شروع به کار خواهد کرد.
اندی فریدا تحلیلگر بازار آلومینیوم در فست مارکتس می‌گوید: «زمانی که تسینگ‌شان وارد حوزه آلومینیوم شد همه شگفت‌زده شدند، آن‌ها به‌دنبال تنوع‌بخشی هستند.»
با این حال ادامه این روند به عوامل متعددی وابسته است. کارشناسان سیتی‌گروپ معتقدند اگر قیمت آلومینیوم در سطوح فعلی حدود ۲۵۰۰ دلار در هر تن باقی بماند، میزان عرضه جدید از جمله در اندونزی محدود خواهد بود.
لیو دفی تحلیلگر باسابقه و عضو سابق شرکت ریو تینتو و مؤسسه آنتایک چین هشدار می‌دهد که اگر واحدهای ذوب نتوانند برق ارزان و پایدار را تضمین کنند، پروژه‌ها با شکست مواجه می‌شوند. به گفته او اگرچه اندونزی از منابع عظیم زغال‌سنگ بهره‌مند است اما کلید موفقیت نهایی در توانایی استخراج کافی بوکسیت نهفته است.
آگوستینوس تان مدیرعامل شرکت PT Laman Mining، می‌گوید برخی سرمایه‌داران چینی حاضرند تجهیزات کارخانه‌های در حال تعطیلی را خریداری کرده و حتی تأمین مالی پروژه‌های محلی را بر عهده بگیرند. او می‌افزاید: «بهتر است از مشتری نهایی فاصله داشته باشی تا از منبع مواد اولیه.»
در نهایت اگر چین همان کاری را که در صنعت نیکل انجام داد این بار در آلومینیوم هم تکرار کند، بعید نیست پیش‌بینی‌های فعلی بسیار محافظه‌کارانه از آب درآیند. فریدا تأکید می‌کند: «نباید توانایی‌های چینی‌ها را دست‌کم گرفت.»
