نقش بخش معدن در تامین مواد اولیه حیاتی تولید خودروهای الکتریکی
اجرای فرایند کربنزدایی در بخش حملونقل، یکی از چالشهای مهم در گذار به انرژیهای تجدیدپذیر محسوب میشود؛ چراکه این بخش حدود ۲۰ درصد از کل انتشار کربن در سطح جهانی را به خود اختصاص داده است.
به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، در حالی که احتمالا حرکت به سمت الکتریکیسازی، بهترین گزینه برای اجرای فرایند کربنزدایی در بخش تولید هواپیماها یا کشتیها به شمار نمیرود، با این حال حملونقل جادهای سادهترین و مناسبترین گزینه برای این فرایند در بخش مذکور بوده که شامل تمام وسایل نقلیه مسافربری و تجاری میشود.
در حال حاضر نرخ پذیرش خودروهای الکتریکی با سرعتی بسیار بالا در سطح جهانی، به ویژه در چین در حال افزایش است. به طور متوسط، حجم فروش خودروهای الکتریکی حدود ۴۵ درصد در بازه زمانی ۲۴-۲۰۲۲ رشد را تجربه کرده و انتظار میرود طی ۱۰ سال آینده نیز نرخ فروش این خودروها در بازار با سرعت بالاتری تداوم داشته باشد.
این رشد قابلتوجه به توسعه فناوریهای پیشرفته در صنعت باتری، گسترش سریع زیرساخت ایستگاههای شارژ باتری خودروهای الکتریکی و رشد تخصیص اعتبارات مالیاتی به خریداران این خودروها نسبت داده شده است. توسعه باتریهای فناورمحور جدید مانند باتری الکترولیت جامد و آندهای مبتنی بر باتریهای سدیم، از مهمترین دستاوردهای باتری خودروهای الکتریکی محسوب میشوند؛ البته این فناوری های نوظهور در حال حاضر در مرحله آزمایشی قرار داشته و احتمالا طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده، در مدلهای نسل دوم یا حتی سوم خودروهای الکتریکی به کار گرفته خواهند شد.
از آنجایی که تقاضا برای خودروهای الکتریکی در مناطقی از جهان مانند ایالات متحده آمریکا، کانادا و آمریکای جنوبی با میزان رفتوآمد بالا در حومه شهرها روندی صعودی به خود گرفته است، از این رو حجم تقاضای خودروهای الکتریکی با قابلیت پیمایش بیشتر افزایش خواهد یافت. طبق برآورد شرکت معدنی «Vale» با استفاده از گزارشهای منتشر شده از شرکت «Rho Motion» و شرکت «Benchmark Minerals»، با توجه به رشد چشمگیر تقاضای نیکل در تولید باتریها انتظار میرود که تقاضای این فلز از ۵۰۰ هزار تن در سال جاری میلادی، به ۱٫۸ میلیون تن طی ۱۰ سال آینده افزایش پیدا کند.
ناگفته نماند با توسعه بازار خودروهای الکتریکی، تقاضا برای فلزات معدنی دیگر نیز افزایش خواهد یافت. در همین راستا، تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی به دلیل رسانایی و ایمنی بهتر، تمایل دارند از فلز مس بیشتری در تولید این خودروها به جای فلز آلومینیوم استفاده کنند. براساس برآوردهای انجام شده از سوی شرکت «Vale»، در حالی که حجم تقاضای مس در تولید سایر وسایل حمل و نقل طی ۱۰ سال آینده سالانه ۰٫۵ درصد رشد را تجربه خواهد کرد، تقاضای فلز سرخ به منظور تولید خودروهای الکتریکی رشد سالانه ۱۰٫۵ درصدی را در ۱۰ سال آینده به ثبت میرساند. همچنین از فولاد به سبب برخوردار بودن از ویژگیهایی نظیر مقاومت بالا، چکشخواری مناسب، جوشپذیری و رنگپذیری آسان در تولید بدنه خودرو و سایر قطعات مرتبط با بدنه آن همچنان مورد استفاده قرار خواهد گرفت. همچنین توسعه چندین فناوری جدید، منجر به تولید ورقهها و آلیاژهای فولادی سفارشی با وزن سبکتر شده است که در تولید این خودروها به کار میرود.
افزایش استفاده از فلزات بازیافتی در تولید خودروهای الکتریکی
اگرچه میتوان از فلزات بازیافتی در تامین نیاز بخش خودروهای الکتریکی استفاده کرد اما در این راستا چالشهایی نیز وجود دارد که میتواند همچنان روند ادامهدار رشد تقاضا برای مواد اولیه تولید شده از معادن را طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده حفظ کند. فولاد، یکی از بیشترین فلزات بازیافتی مورد استفاده در سراسر جهان به شمار میرود که در بازار ایالات متحده آمریکا، سهم حدود ۷۰ درصد از عرضه داخلی این فلز را به خود اختصاص داده است.
به منظور افزایش سهم فلزات بازیافتی نسبت به فلزات استخراج شده از معادن مورد استفاده در بخش خودروهای الکتریکی، اقداماتی نظیر رشد سرمایهگذاری در بخش بازیافت فلزات، توسعه زیرساختهای مربوط به سیستمهای جمعآوری و فرآوری فلزات بازیافتی، افزایش دسترسی به انرژی های پاک به دلیل انرژیبر بودن فرایند ذوب قراضه فلزات و ایجاد زیرساختهای مناسب به منظور ترغیب مصرفکنندگان به استفاده از فلزات بازیافتی باید انجام شود.
به عنوان مثال، اگرچه در ژاپن سرمایهگذاری در بخش بازیات فلزات، توسعه زیرساختهای مربوط به سیستمهای جمعآوری و فرآوری فلزات بازیافتی انجام شده است اما از لحاظ دسترسی به انرژیهای تجدیدپذیر در بخش بازیافت فلزات در صنعت خودروهای الکتریکی، همچنان اقدام درخور توجهی صورت نپذیرفته است. در خصوص بخش بازیافت فلزات باتری نیز باید عنوان کرد که توسعه این بخش، منوط به افزایش سرمایهگذاری در بخش بازیافت فلزات و دسترسی به انرژیهای پاک خواهد بود.
توسعه زیرساختهای مربوط به سیستمهای جمعآوری و فرآوری فلزات بازیافتی نیز از طریق ایجاد سیستم حلقههای بسته برای مصرفکنندگان میسر خواهد بود که در همین راستا، کاتدهای نیکلدار به دلیل ارزش اقتصادی بالاتر آنها نسبت به سایر فلزات باتری بیشتر برای بازیافت مورد استفاده قرار میگیرند. اجرای سیاستگذاریهای اعلام شده در صورتی که اقدامی برای افزایش حجم تقاضا برای این فلزات بازیافتی صورت نگیرد، مثمرثمر نخواهد بود. از این رو تقاضای فلزات اولیه، استخراجی از معادن حداقل برای یک دوره ۱۰ تا ۱۵ ساله همچنان نسبت به حجم تقاضا برای فلزات بازیافتی بیشتر خواهد بود و به عنوان منبع نخست تامین مواد اولیه در صنعت خودروهای الکتریکی به شمار میرود.
تاثیر بخش در حال تحول معدن بر تامین نیاز صنعت خودروهای الکتریکی
اتکای مداوم به منابع اولیه استخراجی از معادن در صنعت خودروهای الکتریکی بدین معنی است که باید اقداماتی در بخش معدن به منظور بهرهوری بالاتر مسئولیتهای اجتماعی و حفاظت از محیط زیست به عنوان بخشی که اساسا به دلیل محدودیت برداشت از ذخایر تجدیدناپذیر محسوب میشود، اصلاحاتی صورت پذیرد. فعالان صنعتی به وضوح به اهمیت معدن و سهم آن در رشد اقتصاد کشورها و تاثیری که بر بخشها و صنایع مختلف، از بخش حملونقل گرفته تا بخش مسکن و صنعت لوازم خانگی واقفند. بنابراین، بهروزرسانی و اصلاح دستورالعملهای تعیین شده در خصوص رعایت ایمنی، کاهش اثرات منفی زیستمحیطی و ایجاد ارزشگذاری مشترک از اهمیت خاصی در این راستا برخوردار است.
در حال حاضر راهاندازی معادن جدید ممکن است در نتیجه افزایش حجم تقاضا برای مواد اولیه در بخشهای مختلف، به ویژه صنعت خودروهای الکتریکی، هزینهها به نسبت گذشته روندی صعودی بیشتری را تجربه کند. با این حال، واقعیت امر این است که در قرن ۲۱ هزینهبر بودن بخش معدن موضوعی طبیعی به نظر میرسد. در همین راستا، به منظور تامین تمام مواد معدنی حیاتی مورد نیاز در گذار به انرژیهای تجدیدپذیر، در ابتدا مصرفکنندگان آن مانند تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی باید از منشا تامین فلزات مورد نیاز خود اطمینان حاصل کنند و استفاده از فلزاتی که در تولید آنها استانداردهای لازم رعایت نشده است، به ویژه با پیشرفت فناوریها به شدت محدود شود.
به علاوه، سیاستگذاران باید به جای تعیین پریمیوم برای فلزات سبز، تعرفههایی بر مواد معدنی و فلزاتی که از مناطق معدنی غیرمجاز استخراج میشود، اعمال کنند تا شرایط برای رقابت منصفانه در بازار برای صنایع مختلف در تامین مواد اولیه مورد نیاز فراهم شود. در همین رابطه، مکانیزم تعدیل میزان کربن تولیدی اتحادیه اروپا، با هدف اطمینان از برابری قیمت کربن تولیدی محصولات وارداتی به کشورهای عضو اتحادیه اروپا، با قیمت کربن تولیدی صنایع داخلی قاره سبز ارائه شده است که در نتیجه آن، میزان انتشار گازهای گلخانهای کاهش خواهد داشت.
علاوهبراینها، در صورتی که دو مورد قبلی عملیاتی شود، سهامداران در بخش معدن باید براساس درک کامل از خطرات سرمایهگذاری در شرکتهای معدنی که داراییهای آنها کمترین سازگاری را با محیط زیست دارند، تصمیمات خود را اتخاذ کنند. همچنین تمرکز فعالان بخش معدن بر روی پروژههای معدنی، به ویژه پروژههای جدیدتر با کمترین کربن تولیدی معطوف شده و منافع سایر ذینفعان نیز در همین رابطه در نظر گرفته شود.
در نهایت میتوان بیان کرد که همراهی فعالان معدنی در اجرای استانداردهای تعیین شده برای بخش فلزات سبز، راهحل نهایی به منظور توسعه بخش حملو نقل به ویژه صنعت خودروهای الکتریکی خواهد بود.
فلزات آنلاین