برآورد سرمایه لازم جهت ایجاد زیرساختها در صنعت فولاد؛
سرمایهگذاری در احداث اسکله مکانیزه مواد معدنی در غرب بندر شهید رجایی و حملونقل ریلی مرتبط
طبق برنامه تعریفشده و هدفگذاریهای در نظر گرفتهشده برای میان تولید فولاد کشور، شاهد رشد خوبی در این حوزه بودهایم که برای ادامه مسیر با همین سرعت نیازمند الزاماتی است که در سایه توسعه پایدار قابلفهم و درک است.
با توجه به اینکه واحدهای تولیدی این حوزه تمامی تلاش خود را به کار بستهاند تا بتوانند نیاز داخلی را تأمین کنند و از سوی دیگر، به دلیل جذابیتهایی که نرخ ارز برای آنها ایجاد کرده، مازاد نیاز داخلی را صادرات داشته باشند، زیرساختهای کافی را در اختیار ندارند که البته نیازمند توجه ويژه است و عدم رسیدگی به این موضوع نهتنها حوزه صنعت فولاد بلکه اقتصاد کشور را با مشکل مواجه خواهد کرد.
هر چه باشد، تولیدکنندگان فولادی در سال گذشته همزمان با تلاطمهای ارزی از یکسو و کاهش فروش نفت از سوی دیگر، بار اصلی تأمین ارز کشور را به دوش کشیدند و تلاش کردند تا با ارزآوری، نیازهای ارزی سایر صنایع کشور و معضلاتی همچون هزینههای ایجادشده بهواسطه همهگیری ویروس کرونا را تأمین کنند.
اگر الزامات رشد صنعت فولاد را مدنظر قرار دهیم مسلماً توانمندیها و مزیتهای مرتبط به این حوزه، سرمایهگذاری هرچه بیشتر برای رفع چالشهایش را دارای صرفه اقتصادی بالایی مینماید.
وجود معادن غنی و دارای ظرفیت و مرغوبیت قابلتوجه مزیت خاصی برای کشور ما به شمار میرود تا هم به لحاظ کمی و هم به جهت کیفی تولید بیشتری از تمامی فرآوردههای فولادی حاصل نموده و نهتنها به بازار داخلی بلکه به بازارهای خارجی متقاضی عرضه نماییم.
ایران حدود ۵ درصد ذخایر معدنی فولاد دنیا را در اختیار دارد و این امکان بالقوه کافی است تا در شمار کشورهای قدرتمند در این صنعت ابراز وجود نماییم. فعالیت ۵۰ ساله ایران در صنایع فولاد این امکان را فراهم آورده تا تخصص و دانش لازم در کشور بومی شود و از جهت تأمین نیروهای ماهر و نیمه ماهر اعم از تجربی و علمی مشکل غیرقابلحلی برای توسعه صنعت فولاد نداشته باشیم.
بر خلاف این عوامل مسلماً زیرساختهای کشور نهتنها به دلیل وجود صنایع فولاد بلکه لزوماً برای توسعه صنعت نیازمند رشد و ارتقاء است. فولاد کشور نیازمند ملزوماتی است که با سرعت تولیدکنندگان این حوزه پیش نمیآیند و از سرعت آنها تولید نیز میکاهند. چالشهایی در مسیر تولید ۵۵ میلیون تن فولاد وجود دارد که مهمترین آنها اکتشافات، زیرساخت حملونقل ریلی و تأمین انرژی گاز و برق و تأمین آب است.
سرمایهگذاری ومعادن در احداث نیروگاههای برقی
در مهرماه امسال تفاهمنامه ساخت 14 نیروگاه حرارتی با ظرفیت حدود 10 هزار مگاوات با سرمایهگذاری شرکتهای صنعتی و معدنی کشور بین 2 وزارتخانه نیرو و وزارتخانه صنعت معدن و تجارت به امضا رسید.
بر اساس جزئیات این تفاهمنامه، سرمایهگذاری ساخت 14 نیروگاه توسط شرکتها فولاد مبارکه اصفهان، فولاد هرمزگان به همراه کاوه جنوب، شرکت آلومینیوم المهدی، شرکت ملی مس، چادرملو، گلگهر، ایمیدرو (منطقه ویژه لامرد-سالکو)، ایرالکو، آلومینای ایران، توسعه آب آسیا، شرکت پویا انرژی، فولاد خوزستان و فولاد سترگ شرق انجام شده و ظرفیت مجموع این 14 نیروگاه برابر 12469 مگاوات برآورد میشود.
سرمایه گذاری در احداث اسکله مکانیزه مواد معدنی در غرب بندر شهید رجایی و حملونقل ریلی مرتبط
این اسکله طی سه فاز و بهصورت کاملاً مکانیزه ساخته خواهد شد که درمجموع با ظرفیت 50 میلیون تن صادرات و واردات مواد فله معدنی، بر پایهی حملونقل ریلی خواهد بود. برای این منظور ۶ دستگاه واگن برگردان Tippler و حداقل 600 واگن برای آن تهیه میشود. برای احداث این اسکله حدود 500 میلیون یورو سرمایهگذاری صورت خواهد گرفت. مدتزمان احداث فاز اول که مهمترین فاز اجرای پروژه به شمار میرود و مساحت ۶7 هکتاری را به خود اختصاص خواهد داد، ۳ سال پیشبینیشده است و طبق برنامهریزی فعلی، مطالعات جامع در مرحلهی جمعبندی و آغاز عملیات اجرایی است.
سرمایهگذاری لازم جهت ایجاد زیرساختهای لازم در صنعت فولاد
طبق مطالعات کارشناسی شده در راستای ایجاد زیرساختهای لازم در این صنعت در بحث تکمیل زنجیره ارزش، اکتشافات، تأمین آب، احداث اسکله و بنادر، زیرساخت نیروگاهی و زیرساخت حمل ریلی میزان سرمایه موردنیاز محاسبه شده است.
بر مبنای این مطالعات تکمیل زنجیره ارزش شامل احداث پلنت های مختلف در زنجیره ارزش نیازمند 4,401,000,000 یورو و سرمایهگذاری در اکتشافات به مبلغ 720 میلیون یورو، تأمین آب بهواسطه ابر پروژه انتقال آب از دریای عمان و خلیجفارس به میزان 2,200,000,000 یورو، احداث اسکله و بنادر شامل پروژههای تجهیز بنادر و ساخت اسکلههای اختصاصی به میزان 820,000,000 یورو نیازمند سرمایهگذاری است.
زیرساخت نیروگاهی نیز بر طبق تفاهمنامه احداث 10 هزار مگاوات برق بین وزارت صمت و نیرو 3,540,000,000 یورو و زیرساخت حملونقل با عملیاتی شدن ساخت 385 کیلومتر از 1255 کیلومتر احداث خط دوم و 765 کیلومتر از 1795 کیلومتر احداث خط جدید نیازمند 2,510,000,000 یورو سرمایهگذاری است.