صنعت آلومینیوم در منطقه خلیج فارس همواره در حال رشد است

به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، محمود دیلمی، دبیرکل شورای آلومینیوم خلیج فارس و معاون اجرائی اسبق شرکت آلبا (ALBA)، یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های صنعت آلومینیوم در منطقه خلیج فارس است. دیلمی که ۴۰ سال است که به‌عنوان چهره صنعت آلومینیوم در این منطقه شناخته می‌شود، مؤلف کتاب ” درک تنوع فرهنگی در منطقه خلیج فارس” می‌باشد.

دیلمی طی مصاحبه‌ای با خبرگزاری آل-سرکل، در پایان سال ۲۰۲۳ به موارد ذیل اشاره نمود:

صنعت آلومینیوم در کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس طی سال ۲۰۲۳ به چه صورت گذشت؟

علیرغم نامشخص‌ بودن شرایط بازار به‌دلیل جنگ در اروپا، طی سال ۲۰۲۳، تولید آلومینیوم در منطقه GCC (کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس) با ظرفیت کامل صورت گرفت و اختلالی در تولید ایجاد نشد. تولید آلومینیوم اولیه در سال ۲۰۲۳، بیش از سال ۲۰۲۲ بوده است.

برای ما مهم‌ترین پارامتر، اعمال استراتژی‌هایی است که طی آن تولید آلومینیوم همراه با کاهش کربن یا کربن‌زدایی صورت پذیرد.

بسیاری از تولیدکنندگان، استراتژی کاهش آلاینده تولیدشده در فرآیند ذوب آلومینیوم را پیش گرفته‌اند به این مفهوم که قرار است کربن تولیدشده به صفر نزدیک شود. این استراتژی، اولویت عملکرد شرکت‌ها در سال ۲۰۲۴ نیز خواهد بود.

منطقه GCC تمایل زیادی به استفاده از انرژی “سبز” نشان داده است. به‌نظر شما صنعت آلومینیوم چگونه با این مهم کنار آمده و به‌سمت جلو حرکت می‌کند؟

یکی از مهم‌ترین موارد، اقداماتی است که تولیدکنندگان آلومینیوم اولیه در راستای دکربنیزاسیون یا کربن‌زدایی صنعت آلومینیوم انجام داده‌اند. این حرکت دسته‌جمعی بوده و در کوتاه‌مدت یا بلندمدت نهایتاً برای هر شرکت صورت خواهد پذیرفت.

اگا (اماراتز گلوبال آلومینیوم) نخستین شرکتی است که با استفاده از انرژی خورشیدی تولیدشده در یکی از بزرگترین نیروگاه‌های تولید انرژی تجدیدپذیر، آلومینیوم تولید کرده است.

انرژی خورشیدی امکان تولید ۵۰ هزار تن آلومینیوم را در سال ۲۰۲۲ ممکن ساخت و قرار است در آینده تولید آلومینیوم ازطریق انرژی خورشیدی افزایش یابد.

شرکت اگا طی همکاری که با شرکت جنرال‌الکتریک دارد، درحال سرمایه‌گذاری برروی پروژه‌های متعددی است که از آن جمله می‌توان به پروژه استفاده از هیدروژن به‌عنوان سوخت و راه‌های کاهش تولید کربن، جذب کربن و یا استفاده مجدد از کربن اشاره نمود.

شرکت اگا به‌تازگی یک نیروگاه جدیدی را تکمیل کرده که امکان تولید برق با ظرفیت ۶۰۰ مگاوات را دارد. این نیروگاه، موجب کاهش گاز‌های گلخانه‌ای در واحد ذوب جبل‌علی به‌میزان ۱۰ درصد خواهد شد. این میزان کاهش آلودگی معادل کاشت ۱۷ میلیون درخت در سال خواهد بود و همزمان عامل کاهش ۵۸ درصدی گاز‌های NOX خواهد بود. این رقم معادل حذف‌کردن ۸۵۰ هزار خودرو از سیستم حمل‌ونقل می‌باشد.

شرکت آلبا نیز به‌دنبال نصب یک پروژه ۶ مگاواتی خورشیدی است که در فضایی به مساحت ۳۷ هزار مترمربعی گسترده خواهد شد. همزمان نیروگاه آلبا ارتقاء یافته و درحال‌حاضر می‌تواند ۳۰ درصد از نیاز خود را از سوخت هیدروژنی تأمین کند که این رقم پتانسیل ارتقا به ۱۰۰ درصد را نیز دارد.

شرکت معادن به‌تازگی با مجموعه گالف کریو (Gulf Cryo) همکاری مشترکی را تعریف کرده است. این همکاری با هدف کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و تولید CO۲ خالص جهت کاربرد در صنعت گاز داخل کشور می‌باشد. این ابتکار زنجیره اقتصادی ماده اولیه کربن را در داخل کشور تقویت خواهد کرد و درنهایت منتهی به حل بحران‌های زیست‌محیطی در داخل کشور خواهد شد.

شرکت قط‌آلوم تولید انرژی خود را ارتقاء داده تا هم راندمان خود را افزایش دهد و هم آلایندگی زیست‌محیطی را در حد ممکن از بین ببرد.

شرکت صحار آلومینیوم (Sohar Aluminium) برنامه دکربنیزاسیون خود را به‌تازگی تکمیل کرده که طی سال‌های آتی اجرای آن کامل خواهد شد.

شرکت بالکسکو (BalexCo) نیز یکی از بزرگترین شرکت‌های اکسترودکار در منطقه خلیج فارس است که تصمیم دارد نیروگاه خورشیدی احداث کرده و ۳۰ درصد از نیاز الکتریسیته خود را از این طریق تأمین نماید.

علاوه بر موارد ذکرشده، تولیدکنندگان آلومینیوم در منطقه GCC (شورای همکاری خلیج فارس) به‌دنبال کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی مستقیم در درون واحد ذوب هستند. شرکت آلبا درحال همکاری با شرکت EMEA (Mitsubishi Heavy Industries) در راستای کاهش ردپای کربنی تولید آلومینیوم است. این اقدام ازطریق جذب CO۲ گاز دودکش در بخش تولید آند صورت خواهد پذیرفت.

از سوی دیگر می‌توان مشاهده کرد که در عربستان‌سعودی، همکاری مشترک میان شرکت معادن و شرکت گلس پوینت (Glass Point) در راستای احداث بزرگترین نیروگاه خورشیدی جهان در کنار واحد تصفیه آلومینای معادن، همه را شگفت‌زده کرده است. این نیروگاه دارای ظرفیت تولید ۱۵۰۰ مگاوات برق بوده و انتظار می‌رود بتواند آلاینده‌های کربنی را سالانه ۶۰۰ هزار تن در سال کاهش دهد. این پروژه منتهی به کاهش بیش از ۵۰ درصد ردپای کربنی واحد تصفیه آلومینای معادن خواهد شد.

شرکت اگا درحال احداث یک واحد ۱۵۰ هزار تنی بازیافت ضایعات آلومینیومی است و این اقدام در کنار گسترش واحد بازیافت معادن و افزایش ظرفیت آن به ۱۵۰ هزار تن صورت خواهد گرفت.

شرکت گارمکو پروژه ۵۰ میلیون دلاری خود را با نصب سه کوره باز ذوب جهت بازیافت ضایعات آلومینیومی تکمیل کرد.

شرکت اگا و کشور امارات، یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های خود را کربن‌زدایی در صنایع مختلف دانسته و معتقدند که از این طریق می‌توانند ردپای کربنی در صنایع هوا-فضا، آلومینیوم، شیمیایی، بتن، حمل‌ونقل، فولاد و سایر صنایع را کاهش دهند.

آموزش نیروی انسانی همواره یکی از سه چالش اصلی صنایع آلومینیومی بزرگ در جهان است. این معضل در منطقه خلیج فارس تا چه اندازه اهمیت دارد؟

نیروی کاری در منطقه خلیج فارس چند ملیتی است. ما در این منطقه نیروی کاری از اقصی نقاط جهان داریم. شرایط از دهة هفتاد و آغاز توسعه اقتصادی در این منطقه به همین منوال بوده و پیش‌بینی می‌شود که در آینده هم همین شرایط حاکم باشد. بر این اساس به‌راحتی می‌توان مشاهده کرد که صنایع استعداد‌های درخشان را از کشور‌های مختلف در اقصی نقاط جهان جذب خواهند کرد. این بدان معنا نیست که نیاز به آموزش نیرو‌های متخصص و متبهر در منطقه وجود ندارد. سرمایه‌گذاری برروی آموزش نیرو‌های ماهر در صنعت آلومینیوم کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس سالانه ۲۰ میلیون دلار هزینه دارد. دولت‌های منطقه کاملاً از این سرمایه‌گذاری حمایت کرده و سیاست‌های طرح آموزش و جذب استعداد را تشویق می‌کنند.

لطفاً به چند پروژه اساسی تحول‌آفرین در صنعت آلومینیوم منطقه GCC اشاره بفرمایید.

صنعت آلومینیوم در کشور‌های خلیج فارس همواره درحال تکامل است و یکی از نقاط برجسته تولید آلومینیوم در خارج از کشور چین به‌شمار می‌رود. تقاضا برای این فلز همواره درحال افزایش است و پیش‌بینی می‌شود که منطقه خلیج فارس در آینده‌ای نزدیک یکی از بزرگترین عرضه‌کنندگان آلومینیوم اولیه باشد.

درحال‌حاضر چندین پروژه آلومینیومی در منطقه خلیج فارس در مرحله مطالعات امکان‌سنجی قرار دارند که از آن جمله می‌توان به پروژه خط ۷ ذوب شرکت آلبا در بحرین، واحد ذوب جدید در عمان و افزایش ظرفیت معادن اشاره نمود. در رابطه با پروژه‌های مذکور، هنوز تصمیم نهایی اتخاذ نشده و لازم است که ابتدا تصمیم‌گیری صورت پذیرد.

هم‌اکنون احداث واحد بازیافت ۱۵۰ هزار تنی شرکت اماراتز گلوبال (EGA) آغاز شده و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۵ فعال‌سازی صورت گیرد.

کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس مصرف انرژی تجدیدپذیر را افزایش داده‌اند و پروژه‌هایی نظیر جذب کربن آلاینده و استفاده از تکنولوژی هیدروژنی، بخشی از اقدامات صورت‌گرفته در منطقه است.

به‌نظر شما محرک‌ها و چالش‌های اصلی صنعت آلومینیوم در سال ۲۰۲۴ چه گزینه‌هایی است؟

لازم به‌ذکر است که ۶۵ درصد از تولید آلومینیوم اولیه در خلیج فارس به سراسر جهان صادر می‌شود. استراتژی ما شامل افزایش تلاش جهت ارتباط مستقیم با شرکت‌های جهان است. علیرغم سیاست‌های محافظه‌کاران حاکم در منطقه، ما ارتباطمان را با کشور‌های جهان حفظ خواهیم کرد و این به‌معنای بهبود تکنولوژی و ارتقاء واحد‌های ذوب ما خواهد بود. جهت همپایی با سایر کشورها، لازم است صنعت آلومینیوم با سایر کشور‌های جهان همخوان شود و پابه‌پای تکنولوژی جهان پیش رود.

نیروی کاری ما یکی از کارآمدترین نیرو‌های کاری در جهان است که کاملاً بر کار اشراف دارد. هم‌اکنون مهم‌ترین چالش ما کاهش آلاینده کربنی و به‌کارگیری تکنولوژی است که در این راستا گام‌های لازم را بردارد.

از هم‌اکنون تا سال ۲۰۵۰، تقاضا برای فلز آلومینیوم در جهان ۲۵ میلیون تن افزایش خواهد یافت. قرارداد پاریس در راستای کاهش تولید آلاینده کربنی در اولویت کاری ما قرار دارد، اما دقیقاً نمی‌دانم که چطور بر این هدف نائل شویم. استفاده از انرژی تجدیدپذیر به‌تن‌هایی چالش پیش‌رو را برطرف نخواهد کرد و از سوی دیگر استفاده از انرژی هسته‌ای هزینه‌بر بوده و همه‌جا در دسترس نخواهد بود.

آیا صنعت آلومینیوم منطقه، انتظار ابتکار جدیدی در سال ۲۰۲۴ را خواهد داشت؟

در منطقه GCC تمرکز بر استفاده تمام و کمال از همه پتانسیل‌های صنعتی وجود دارد. ریسک‌پذیری بخشی از این پتانسیل است و صنعت آلومینیوم استفاده همه‌جانبه از این پتانسیل خواهد کرد.

هدف اصلی صنعت آلومینیوم خلیج فارس در سال ۲۰۲۴ همکاری و متحدسازی شرکت‌های تولیدکننده آلومینیوم اولیه در راستای کاهش آلاینده، ارتقاء تجهیزات، ارتقاء استاندارد‌های تولید خواهد بود.

ما اهدافمان را می‌شناسیم و از بهترین کارشناسان جهت ارتقاء صنعت آلومینیوم خلیج فارس استفاده خواهیم کرد.

هدف اولیه ما ایجاد ارتباط نزدیک میان تولیدکنندگان آلومینیوم خلیج فارس و هدف ثانویه ما گسترش ارتباط با جهان است.

ما به کنفرانس عربال (ARABAL) به‌عنوان مهم‌ترین رویداد مرتبط برپا‌شده در خلیج فارس در راستای نیل به این اهدافمان نگاه می‌کنیم.

 باشگاه آلومینیوم