ردپای ناترازی انرژی در صنعت سیمان
افزایش قیمت سیمان در روز‌های اخیر، بار دیگر مشکلات ناشی از بحران ناترازی انرژی در صنایع کشور را به نمایش گذاشته است.
به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، در شرایطی که تقاضا برای ساخت‌وساز بالا رفته، محدودیت‌های شدید برق و گاز تولید سیمان را با اختلال مواجه کرده و نگرانی‌ها درباره تداوم نوسان قیمت سیمان افزایش یافته است.
افزایش قیمت سیمان در روز‌های اخیر، بار دیگر نگاه‌ها را به یکی از صنایع زیرساختی کشور معطوف کرده است؛ صنعتی که نقش آن در پروژه‌های عمرانی، ساخت‌وساز و حتی ثبات بازار مسکن حیاتی است.
برخلاف تصور عمومی، این رشد قیمت تنها به میزان عرضه و تقاضا محدود نمی‌شود، بلکه پشت این افزایش قیمت مجموعه‌ای از چالش‌های ساختاری ازجمله ناترازی انرژی قرار دارد که تولید پایدار را با اختلال مواجه کرده است.
بررسی قیمت سیمان از اسفند ۱۴۰۳ تا اردیبهشت ۱۴۰۴
بررسی و مقایسه قیمت سیمان از اسفند ۱۴۰۳ تا اردیبهشت سال جاری حاکی از آن است که قیمت سیمان در این بازه زمانی دو ماهه افزایش چشمگیری داشته است.
به‌طور مثال، سیمان پاکتی آبیک در اسفند ۱۴۰۳ با قیمت ۹۰ هزار تومان به‌فروش می‌رسید که با افزایش ۳۷ درصدی، اکنون با قیمت ۱۲۳ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.
قیمت سیمان پاکتی هرمزگان هم از ۱۲۰ هزار تومان در اسفند ۱۴۰۳، به ۱۳۰ هزار تومان در اردیبهشت سال ۱۴۰۴ رسیده که این نشان‌دهنده رشد ۸ درصدی قیمت این محصول در دو ماه گذشته است. علاوه بر این، نرخ سیمان پاکتی فارس نو هم ۳۲ درصد رشد داشته و قیمت آن از ۹۳ هزار تومان به ۱۲۳ هزار تومان افزایش یافته است.
سیمان پاکتی ساوه که در اسفند ۱۴۰۳ با قیمت ۸۴ هزار تومان معامله می‌شد، در حال حاضر با قیمت ۱۱۵ هزار تومان به‌فروش می‌رسد. این به‌معنای رشد ۳۷ درصدی نرخ این محصول در دو ماه گذشته است.
محدودیت های انرژی خسارت زیادی به صنعت سیمان وارد کرده است
علی‌اکبر الوندیان، دبیر انجمن سیمان، درباره علت افزایش قیمت سیمان در روز‌های اخیر گفت: قیمت سیمان در مناطق مختلف کشور یکسان نیست و عرضه و تقاضا در تعیین قیمت‌ها نقش دارند. از طرفی، هزینه‌های تولید به‌طور چشمگیری افزایش یافته است، به‌طور مثال، نرخ سوخت در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۷۰ درصد افزایش یافت و سایر هزینه‌های تامین مواد اولیه نظیر قطعات، حمل‌و‌نقل و … رشد داشتند.
وی ادامه داد: میزان فروش کم با قیمت بالا برای کارخانه‌های تولید سیمان سودی ندارد. سود واحد‌های تولیدی در تولید با ظرفیت اسمی کارخانه است، اما به دلیل محدودیت های انرژی، خسارت‌های زیادی به کارخانه‌های سیمان و حتی به کل زنجیره تولید سیمان وارد شده است. در چنین شرایطی، تولیدکنندگان هم ناچارند متناسب با سهمیه برق، همان میزان کالایی که تولید کردند را روانه بازار کنند.
وزارت نیرو باید در راستای حل مشکل ناترازی انرژی گام بردارد
الوندیان با اشاره به نقش وزارت نیرو در وضعیت تولید سیمان عنوان کرد: فعالان صنعت سیمان به‌دنبال افزایش غیرمتعارف قیمت سیمان نیستند. وزارت نیرو باید با هماهنگی و در نظر گرفتن مبانی کارشناسی، مشکل ناترازی انرژی این صنعت و سایر صنایع را مدیریت کند. به‌طور مثال، کارخانه‌ای که ۲۸ مگاوات برق نیاز دارد، حدود ۱۰ مگاوات دریافت می‌کند. در چنین شرایطی، اگر به نظرات کارشناسی توجه نشود، کارخانه‌های سیمان به تدریج متوقف می‌شوند.
او گفت: از یک سو، تولید سیمان به‌دلیل وضعیت ناترازی انرژی دچار اختلال شده و از سوی دیگر، دولت به‌دنبال کاهش قیمت سیمان است. با توجه به اینکه عرضه و تقاضا در تعیین قیمت‌ها نقش دارند، به دلیل کاهش عرضه، قیمت‌ها هم افزایش داشتند.
محدودیت‌های برق بین ۲۵ تا ۴۰ درصد از نیاز برق کارخانه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد
الوندیان درباره میزان محدودیت‌های انرژی سیمان تصریح کرد: محدودیت‌های انرژی سیمان نسبت به فصل زمستان افزایش داشته، اما میزان محدودیت انرژی مناطق با یک‌دیگر متفاوت است. براساس بررسی‌ها، محدودیت‌های برق بین ۲۵ تا ۴۰ درصد از نیاز برق کارخانه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
او اظهار کرد: کوره یک کارخانه سیمان برای فعالیت پایدار، حداقل به ۶۵ درصد از بار مصرفی برق خود نیاز دارد؛ در غیر این صورت، روند تولید مختل می‌شود. ۳۵ درصد باقی‌مانده هم برای تولید کلینکر لازم است.
وی افزود: در حال حاضر، از هشت صبح تا شب کارخانه‌های تولید سیمان با قطعی برق مواجه هستند.
در مناطق جنوبی کارخانه‌ها به مازوت سوزی روی آورده‌اند
دبیر انجمن سیمان با اشاره به قطعی گاز در پنج استان کشور تشریح کرد: در حال حاضر، در پنج استان جنوبی کشور نظیر فارس، خوزستان، بوشهر و … مشکل قطعی گاز برای صنعت سیمان وجود دارد. در این استان ها، کارخانه‌ها با مازوت سوزی به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
او ادامه داد: هزینه حمل مازوت به کارخانه‌ها، معادل یا بیش از قیمت سوخت برآورد شده است. این پنج استان هزینه سوخت را دو برابر حالت عادی پرداخت می‌کنند.
محدودیت‌های انرژی سیمان از چه زمانی آغاز شد؟
دبیر انجمن سیمان با اشاره به انرژی‌بر بودن صنعت سیمان توضیح داد: اکنون فصل بسیار خوبی برای شروع ساخت‌وساز است. سال گذشته برق سیمان از خرداد و گاز این صنعت از مهر محدود شد، اما امسال این محدودیت‌های برق از فروردین و محدودیت‌های گاز از اردیبهشت آغاز شده است.
او اضافه کرد: از آنجایی که صنعت سیمان یک صنعت انرژی‌بر است، وقتی تمام محدودیت‌ها به این صنعت منتقل شود، قیمت سیمان هم رشد چشمگیری پیدا می‌کند. این صنعت در تلاش است تا به‌اندازه توان خود سیمان در بازار عرضه کند، آما با وجود ناتراری انرژی این صنعت قادر به تامین نیاز بازار نیست.
الوندیان در پاسخ به این پرسش که آیا به دلیل ناترازی انرژی و شرایط فعلی خسارتی به کارخانه‌ها پرداخت شده است؟ عنوان کرد: حمایتی از طرف دولت صورت نگرفته و کارخانه‌ها خسارات سنگینی متحمل شده‌اند
اگر محدودیت‌ها ادامه پیدا کند، تنش قیمتی در بازار ایجاد می‌شود
الوندیان درباره آینده صنعت سیمان پیش‌بینی کرد: بار‌ها درباره تبعات محدودیت‌های انرژی سیمان و تأثیر آن بر بازار، هشدار داده شده است. اگر محدودیت‌ها ادامه پیدا کند، تنش قیمتی در بازار ایجاد می‌شود. وزارت نیرو با دستورات غیر کارشناسی، صنعت سیمان را در معرض اختلال قرار داده است.
وی ادامه داد: از طرفی، با نصب رله و قطع خودکار کوره‌های سیمان که در حرارت بیش از ۱۲۰۰ درجه کار می‌کنند، علاوه بر خسارت مالی، امکان بروز خطرات جانی برای کارگران وجود دارد. مسئولیت بروز حوادث مالی و جانی بر عهده وزارت نیروست.
بر اساس این گزارش، صنعت سیمان به‌عنوان یکی از پایه‌های اصلی توسعه، این روز‌ها بیش از هر زمان دیگری زیر فشار بحران انرژی قرار گرفته است؛ بحرانی که نه‌تنها هزینه‌های تولید را بالا برده، بلکه توان پاسخ‌گویی به نیاز بازار را هم محدود کرده است.
در این میان، نقش وزارت نیرو در مدیریت ناترازی انرژی و تأمین پایدار برق و گاز برای صنایع، بیش از پیش حیاتی است. تداوم این وضعیت نه‌تنها به ضرر تولیدکنندگان، بلکه به زیان کل اقتصاد کشور است. از این رو، انتظار می‌رود وزارت نیرو با درک حساسیت وضعیت، نگاه دقیق‌تر و راهکار‌های عملی‌تری برای عبور از بحران فعلی ارائه بدهد.
تجارت نیوز
