ثبات نسبی در بازار جهانی فولاد و رکود در بازار داخلی ایران

احسان رنجبران_ از سنگ‌ آهن گرفته تا محصولات نهایی نظیر ورق و میلگرد، در بازار ایران سیگنال‌ها عمدتاً کاهشی یا ثابت هستند، موضوعی که به وضوح حکایت از نگرانی فعالان این بازار نسبت به آینده دارد.

صعود محدود قیمت سنگ ‌آهن

در بازار واردات چین، قیمت سنگ ‌آهن با خلوص ۶۲ درصد رشد ملایمی را تجربه کرد و از کمتر از ۹۶ دلار به ۹۸.۵۵ دلار به‌ازای هر تن CFR رسید. با این‌حال موجودی بالای سنگ‌آهن در بنادر چین همچنان به‌عنوان فشاری نزولی بر قیمت‌ها در ادامه ماه جولای مطرح است.

آرامش نسبی در بازار قراضه

قیمت قراضه وارداتی سنگین (۲۰-۸۰) به ترکیه با افزایش ۲ دلاری به ۳۴۷ دلار رسید، اما در ژاپن (۲۷۹ دلار FOB) و شرق آسیا (۳۳۵ دلار CFR)، بازار قراضه در ثبات باقی ماند.

ثبات در بازار بیلت جهانی

قیمت بیلت صادراتی دریای سیاه در سطح ۴۳۴ دلار باقی ماند. در چین افزایش ۵ تا ۷ دلاری بیلت گزارش شد (۴۲۳ تا ۴۲۶ دلار FOB/درب کارخانه). جنوب شرق آسیا نیز شاهد رشد قیمت بیلت از ۴۴۴ به ۴۵۱ دلار در هر تن CFR بود، در حالی که قیمت بیلت وارداتی به ترکیه بدون تغییر ماند (۴۵۳ دلار).

عقب‌نشینی بیلت در بازار ایران

در بازار داخلی ایران قیمت شمش تحت‌ تأثیر تعطیلات و سردرگمی ناشی از سیاست‌گذاری در حوزه قیمت‌گذاری گندله و آهن اسفنجی کاهش یافت. انتظار بازار برای تعیین تکلیف رسمی قیمت‌ها فضای معامله را متوقف کرده است.

مقاطع فولادی: کاهش قیمت در سایه کاهش تقاضا

در بازار جهانی قیمت میلگرد چین ثابت بود (۴۴۵ دلار FOB)، اما ترکیه افت ۵ دلاری را ثبت کرد (۵۳۰ دلار FOB). میلگرد در اروپا نیز ۱۰ یورو ارزان شد و به ۶۱۰ یورو درب کارخانه رسید. در بازار داخلی آمریکا اما ثبات قیمت در ۸۳۰ دلار به‌ازای هر شورت تن (Short ton) ادامه یافت.

در بازار ایران ضعف شدید تقاضا باعث افت قیمت میلگرد و تیرآهن شد.

نوسانات محدود در بازار ورق

در سطح جهانی ورق گرم صادراتی از دریای سیاه و چین به ترتیب با افزایش ۵ و ۳ دلاری همراه بود (۴۵۵ و ۴۶۰ دلار FOB). واردات به جنوب شرق آسیا نیز رشد ۳ دلاری را ثبت کرد (۴۶۸ دلار CFR). در مقابل بازار داخلی اروپا افت ۵ یورویی را تجربه کرد (۵۴۵ یورو)، اما آمریکا با رشد ۵ دلاری تا ۸۷۰ دلار همراه بود.

در ایران قیمت ورق گرم مبارکه از ۴۰۵,۰۰۰ ریال به ۴۰۲,۰۰۰ ریال کاهش یافت. تعطیلات تاسوعا و عاشورا و افت تقاضا عامل اصلی این افت اعلام شده است. ورق اکسین و روغنی نیز به‌دلیل تعطیلی یا کاهش فعالیت مصرف‌کنندگان با افت قیمت روبه‌رو شدند. قیمت ورق گالوانیزه نیز به‌دلیل کاهش قیمت ورق گرم و تقاضای ضعیف، روند نزولی را طی کرد.

تحلیل بازار جهانی: تقابل تعرفه‌ها و تعطیلی‌ها

در هفته گذشته بازارهای جهانی فولاد در شرایطی نسبتاً باثبات باقی ماندند که نوسانات عمده‌ای در سمت عرضه یا تقاضا مشاهده نشد. تعرفه‌های تجاری ایالات متحده (به‌ویژه تعرفه‌های ترامپ بر واردات فولاد و مشتقات آن) سردرگمی بازارها را تشدید کرده است.

اروپایی‌ها نیز در تلاش برای محدود کردن واردات فولاد از چین هستند تا از بازارهای داخلی خود دفاع کنند. این اقدامات جریان سنتی تجارت فولاد را برهم زده و منجر به بی‌ثباتی در بازارهای بین‌المللی شده است. در کنار این موارد تعطیلات فصلی در آمریکا و اروپا نیز به کاهش حجم معاملات دامن زده است.

تحلیل بازار ایران: رکود، انتظار و ابهام

بازار داخلی فولاد ایران از دو جبهه تحت فشار قرار گرفته است، نخست سیاست‌گذاری‌های ناقص در بورس کالا به‌ویژه درباره فرمول قیمت‌گذاری گندله و دوم تنش‌های سیاسی منطقه‌ای که فضای اقتصادی را محتاط و ملتهب کرده است.

با وجود اجرای مصوبه جدید بورس، مقاومت تولیدکنندگان گندله تعیین قیمت رسمی را به تأخیر انداخته است و پیش‌بینی می‌شود انجمن سنگ‌ آهن مسئول تعیین قیمت شود.

دولت در این میان با هدف کنترل بازار سهام و ایجاد آرامش روانی در اقتصاد، ۶۰ هزار میلیارد تومان به بورس تزریق کرده است اما تأثیر ملموسی در بازار فولاد مشاهده نمی‌شود.

نکته نگران‌کننده آن‌جاست که در حالی که هزینه تولید و حمل‌ونقل افزایش یافته‌اند اما قیمت‌ها در سطح بهمن سال گذشته باقی مانده‌اند. نبود تقاضای مؤثر، عامل اصلی این وضعیت است و تنها با ایجاد اطمینان سیاسی، احتمال بازگشت رونق به بازار وجود دارد.

جمع‌بندی

بازار فولاد چه در سطح بین‌المللی و چه در ایران با رکود نسبی مواجه است. اگرچه در بازار جهانی ثبات قیمتی حاکم است، اما کاهش حجم معاملات نشان‌دهنده افت تقاضاست. در ایران نیز عواملی مانند سیاست‌گذاری‌های نامشخص، بحران تقاضا و بی‌ثباتی‌های سیاسی دست به دست هم داده‌اند تا چشم‌انداز بازار را در هاله‌ای از ابهام قرار دهند.

در شرایطی که قیمت‌ها درجا می‌زنند و هزینه‌ها افزایش یافته‌اند، احیای تقاضا تنها در گروی بهبود فضای کلان سیاسی و اقتصادی کشور خواهد بود.