بولیوی در آستانه انتخاباتی سرنوشت‌ساز: بحران لیتیوم در کانون توجه
مردم بولیوی ۲۶ مرداد (۱۷ اوت) به پای صندوق‌های رأی می‌روند، انتخاباتی که در سایه تورم بی‌سابقه، کمبود سوخت و سقوط صادرات گاز طبیعی، اهمیت ویژه‌ای یافته و هم‌زمان سرنوشت منابع عظیم لیتیوم این کشور و آینده سیاسی حزب حاکم را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
به گزارش پایگاه خبری «معدن نامه»، نزدیک به هشت میلیون شهروند بولیویایی روز ۲۶ مرداد (۱۷ اوت) پای صندوق‌های رأی می‌روند تا رئیس‌جمهور، معاون اول و تمام کرسی‌های پارلمان شامل ۲۶ سناتور و ۱۳۰ نماینده را انتخاب کنند.
اوو مورالس رئیس‌جمهور پیشین و چهره مسلط سیاست بولیوی در دو دهه اخیر از حضور در رقابت منع شده و با فراخوان به تحریم انتخابات می‌کوشد همچنان نفوذ خود را نشان دهد، اما نظرسنجی‌ها حاکی از کاهش چشمگیر پایگاه اجتماعی اوست.
چه چیز در خطر است؟
حزب حاکم «جنبش به سوی سوسیالیسم» (MAS) که از سال ۲۰۰۶ تقریباً بدون وقفه بر بولیوی حکمرانی کرده، این بار در موقعیتی ضعیف و پراکنده پا به انتخابات می‌گذارد. سقوط صادرات گاز طبیعی، کمبود سوخت و تورم در بالاترین سطح ۴۰ سال اخیر، زمینه‌ساز نارضایتی گسترده شده است. هم‌زمان احزاب راست‌گرا با شعار تغییر مسیر اقتصادی و تثبیت شرایط در حال جذب آرای بیشتری هستند.
مورالس که سه دوره رئیس‌جمهور بود و به‌همراهی هم‌حزبی‌هایش MAS را پایه‌گذاری کرد، پس از ناکامی در تغییر قانون اساسی برای دوره چهارم، عملاً از صحنه رقابت کنار گذاشته شد. لوئیس آرسه رئیس‌جمهور کنونی نیز تصمیمی برای نامزدی مجدد ندارد.
لیتیوم؛ ذخیره‌ای دست‌نخورده
بولیوی با دارا بودن بزرگترین منابع شناخته‌شده لیتیوم جهان در دشت‌های نمکی خود هنوز نتوانسته این ثروت عظیم را به تولید و صادرات تجاری تبدیل کند. شرکتهای روسی و چینی پیشنهادهایی برای توسعه ارائه کرده‌اند، اما اختلافات سیاسی و نداشتن اکثریت پارلمانی توسط آرسه مانع تصویب قراردادها شده است. برخی سرمایه‌گذاران امیدوارند تغییر سیاسی بتواند مسیر جدیدی برای بهره‌برداری از این منابع بگشاید.
روند انتخابات
پس از تجربه جنجالی انتخابات ۲۰۱۹ و اعتراضات گسترده منجر به استعفای مورالس، امسال نظام شمارش جدید به کار گرفته می‌شود: برگه‌های شمارش آرا در حوزه‌ها عکس‌برداری شده و مستقیماً به مراکز اصلی ارسال خواهد شد. ناظران بین‌المللی اتحادیه اروپا و سازمان کشورهای آمریکایی نیز بر انتخابات نظارت می‌کنند.
رأی‌گیری از ساعت ۸ صبح تا ۴ بعدازظهر (به وقت محلی) انجام می‌شود و هدف اعلام ۸۰ درصد نتایج اولیه در همان شب است. نتایج رسمی ظرف یک هفته منتشر خواهد شد. در صورت نرسیدن هیچ نامزدی به حد نصاب لازم، دور دوم انتخابات روز ۲۷ مهر (۱۹ اکتبر) برگزار می‌شود. رئیس‌جمهور منتخب در ۱۷ آبان (۸ نوامبر) کار خود را آغاز خواهد کرد.
نامزدها و برنامه‌ها
رقابت انتخاباتی شلوغ است و هیچ‌یک از نامزدها تاکنون بالای ۳۰ درصد رأی ندارند؛ حدود یک‌چهارم رأی‌دهندگان هم هنوز مردد هستند.
ساموئل دوریا مدینا، ۶۶ ساله و تاجر حوزه املاک (و واردکننده برند برگرکینگ به بولیوی) در صدر نظرسنجی‌ها قرار دارد. برنامه او شامل کاهش یارانه‌های دولتی، خصوصی‌سازی شرکتهای دولتی و بازسازی اقتصاد است.
در رتبه دوم خورخه «توتو» کیروگا ۶۵ ساله و رئیس‌جمهور موقت بولیوی در سال‌های ۲۰۰۲-۲۰۰۱ دیده می‌شود. او مخالف سرسخت دولت‌های چپ‌گرای آمریکای لاتین است و وعده بازگرداندن مالکیت خصوصی و توسعه تجارت آزاد را داده است.
در میان چپ‌گرایان آندرونیکو رودریگز ۳۶ ساله و یکی از چهره‌های نزدیک به مورالس حدود ۶ درصد حمایت دارد. او که زمانی به‌عنوان وارث سیاسی مورالس شناخته می‌شد، اکنون فاصله‌اش را با MAS بیشتر کرده و با تکیه بر رأی روستاییان سیاست «ریاضت هوشمند» برای کاهش هزینه‌های دولت و حمایت از اقشار محروم را دنبال می‌کند.
