انتقاد از بی‌ ثباتی مدیریتی شرکت مس و اتفاق عجیب هیات مدیره

به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، صبح روز شنبه اداره کل بازرسی استان کرمان خبری از بازدید دادخداسالاری مدیرکل این نهاد از زمینی متعلق به صندوق بازنشستگی مس واقع در ابتدای بلوار هوانیز شهر کرمان داد که در خلال آن، از وضعیت مدیریتی شرکت ملی مس و کم توجهی این شرکت به توسعه زیرساخت ها در استان نیز انتقاد شده بود؛ وی با اشاره به درآمدهای بسیار استان از معادن، در عین حال به محرومیت عجیب برخی نقاط استان پرداخت و گفت که چرا باید با وجود این معادن، کرمان در شاخص فلاکت یا آمار مددجویان کمیته امداد در صدر کشور باشد.

وی در ادامه ماجرایی از عمق محرومیت در جنوب کرمان را نیز نقل کرده که نشان می دهد دانش آموزان برخی مدارس کپری جنوب استان، کفش های نو تهیه شده توسط خیران که به آنان تحویل شده را، برای تامین مایحتاج روزانه خانواده، مثل برنج و روغن، فروخته اند!؛ در این حال، شرکت های معدنی مثل مس معلوم نیست طی سال های گذشته چه اقداماتی برای رفع این محرومیت ها داشته اند؛ نکته ای که بازرس کل قضایی استان تاکید دارد کرمان نه دست گدایی به سمت این شرکت ها برای گرفتن صدقه دراز می کند که زیبنده نام استان نیست و نه توقع پرداخت صدقه‌وار از محل مسئولیت های اجتماعی دارد؛ بلکه این شرکت باید همزمان با فعالیت هایی که به استهلاک زیرساخت های استان و افزایش آلایندگی ها می انجامد و برای جبران، به ایجاد اشتغال،توسعه صنایع پایین دستی و کمک به توسعه زیرساخت های استان بپردازند.

توصیه نیست، اتمام‌حجت است

آنطور که روابط عمومی بازرسی استان کرمان اعلام کرد، سالاری پس از بازدید میدانی در زمین ۱۵ هکتاری متعلق به صندوق بازنشستگی شرکت ملی مس که چند دهه معطل و بلااستفاده رها مانده، از آن به عنوان مصداق بارز تضییع بیت‌المال یاد کرد و خطاب به مدیران ملی مس گفت: این شرکت درباره احیا و بهره برداری از این زمین با فوریت تکلیف دارد که پروژه های ساخت مسکن، احداث کاربری‌های درمانی یا دیگر موارد را انجام دهد.

مدیرکل بازرسی کرمان در بازدید و جلسه جمع‌بندی دو ساعته از وضعیت زمین ۱۵ هکتاری واقع در ابتدای بلوار هوانیروز شهر کرمان به عنوان یکی از مناطق مهم و با کیفیت شهر که چندین سال رها مانده، به نتایج بی‌ثباتی مدیریتی در شرکت ملی مس نیز اشاره و تاکید کرد: این شرکت از تداوم تضییع بیت‌المال جلوگیری به عمل آورد؛ این توصیه نیست، بلکه اتمام‌حجت است.

وی افزود: اجازه ادامه فرصت‌سوزی‌ها را نمی‌دهیم؛ هدررفت و اتلاف منابع بیت المال مثل همین زمین ۱۵ هکتاری در یکی از بهترین نقاط شهر کرمان، از جمله تبعات سوء‌مدیریتی و بی‌ثباتی مدیریتی است.

وضعیت اسفناک مدیریتی ملی مس

بازرس کل قضایی استان کرمان با اشاره به اینکه در طول دو سال و نیم (۳۰ ماه)، چهار مدیرعامل در شرکت ملی مس ایران تغییر کرده که یک فاجعه برای یک شرکت بزرگ صنعتی است گفت: وضعیت مدیریتی این شرکت نابسامان است؛ اینکه از هیات مدیره پنج نفره این شرکت، تنها یک عضو رسمی و قانونی باقی مانده و این وضعیت نشان دهنده عمق مشکلات در این شرکت است.

وی با اشاره به تزلزل مدیریتی در شرکت ملی مس گفت: هیچ کجای دنیا چنین وضعیتی نداریم؛ مدیران فنی و اجرایی را به این شکل جابه جا نمی‌کنند.

سالاری ضمن اشاره به وضعیت اسفبار کنونی در ترکیب هیات مدیره شرکت ملی مس گفت: وقتی از پنج عضو هیات مدیره، اینک تنها یک عضو رسمی وجود دارد و بقیه معلق هستند یا عضویت و حضور رسمی ندارند، کجا و چه زمانی، چنین چیزی حتی در مورد شرکت‌های خصوصی کوچک مشاهده شده است؟؛ این آفتی بزرگ است که باید حل شود.

کوتاهی وزارت صمت

وی تاکید کرد: اعضای هیات مدیره‌ای که در جلسات یا ترکیب این مدیریت حضور فیزیکی ندارند، چطور مصوبات آن یا مدیرعامل شرکت می‌تواند وجاهت قانونی و اجرایی داشته باشد؟.

بازرس کل قضایی استان کرمان با بیان اینکه وزارت صنعت، معدن و تجارت باید جوابگوی این مسأله باشد، تصریح کرد: این وضعیت ناشی از کوتاهی‌ها و عدم نظارت این وزارت خانه نیز بوده است.

تجدیدنظر در فرایند انتصابات مهم دولتی

وی با تاکید بر اینکه دولت نیز در فرآیندهای عزل و نصب مدیران به ویژه عرصه‌های حیاتی مثل معادن مختلف بخصوص مس که اهمیتی کمتر از نفت ندارند باید تجدیدنظر داشته باشد و با نگاه به ثبات مدیریتی ورود کند اظهار داشت: مدت زمان فعالیت و تصدی برخی مدیران این شرکت حتی به ۶ ماه نیز نرسیده که مدیر را برداشته‌اند.

سالاری با طرح این سوال که عزل و نصب مدیریتی در چنین عرصه‌های حساسی چرا باید چنین متزلزل و بی‌ثبات باشد که کشور نیز آسیب ببیند تاکید کرد: اگر چنین انتخاب‌هایی با بررسی کارشناسی بوده، چرا باید کمتر از ۶ ماه حذف شوند و اگر خیر چرا در چنین پست‌های حساس و مهمی بدون کارشناسی باید نصب صورت گیرد، لذا سازوکار انتصابات در این موقعیت‌های مهم نیازمند تجدید نظر و اصلاح است.

پروژه های نیمه‌تمام و یک بدعت نامناسب مدیریتی

وی در ادامه با بیان اینکه مشکلی در سیستم اجرایی کشور داریم که مدیران به سرعت جابه جا می‌شوند در نتیجه پروژه‌ها و بیت المال نیز تضییع می‌شوند گفت: مدیری پروژه ای را آغاز کرده که برداشته می‌شود، مدیر بعدی هم برای اینکه پروژه به نام مدیر قبلی نباشد، پروژه دیگری شروع می‌کند و این روند معیوب ادامه می‌یابد تا اینکه به اتلاف منابع بیت المال می‌انجامد.

شرکتی که باید برای کشور خلق ثروت کند، در استان هم تاثیرگذار نبوده

مدیرکل بازرسی استان کرمان در ادامه با بیان اینکه شرکت ملی مس که می‌تواند و می‌بایست کشور را متحول، برای کشور خلق ثروت و ایجاد اشتغال کند، آن هم در این شرایط اقتصادی جامعه تصریح کرد: این شرکت حتی نتوانسته در استان کرمان که بیشترین فعالیت‌های استخراج را در آن دارد، تاثیرگذار باشد زیرا صرفا و بیشتر به فکر سود سهامدارانش بوده و از نقش اساسی خود بازمانده است.

وی در بخش دیگر سخنان خود با انتقاد و گلایه شدید از نوع نگاه‌ها و کارکردها در شرکت ملی مس در زمینه ایجاد اشتغال و توسعه صنایع پایین‌دست در سال‌های اخیر و حیف و میل چندین میلیاردی از بیت المال به ویژه در باشگاه‌داری گفت: شرکت ملی مس به عنوان یک شرکت مادر باید در سطح ملی و کشور تاثیرگذار باشد، به همین لحاظ نیز عنوان آن را «شرکت ملی» گذاشته اند، پس یعنی عواید حاصل از درآمدهای این شرکت تنها نباید در مرکز کشور صرف شود.

سالاری افزود: اگر در استان کرمان که ۷۰ درصد فعالیت‌ها و تولید مس در کنار سایر معادن در این استان همراه با استهلاک زیرساخت‌ها است و فقر داریم، شرکت ملی مس و دیگر معادن به شکل زیرساختی و فرآیندی باید پای کار باشند و نه به شکل دادن صدقه دادن.

وی به تشریح چگونگی استهلاک زیرساخت‌های جاده ای، نظام بهداشت و درمان و سایر بخش‌ها پرداخت و گفت: مثلا ما در استان باید از بودجه مناطق محروم مثل جازموریان بکاهیم تا جاده‌های ترانزیتی که در نتیجه فعالیت مس و سایر معادن مستهلک می‌شوند را اصلاح کنیم؛ حال آنکه باید برعکس باشد.

گدایی از مس زیبنده استان نیست

بازرس کل قضایی استان کرمان با بیان اینکه استان دیگر به سمت و سوی گدایی نزد ملی مس نمی رود اظهار داشت: این نوع مطالبه‌گری در شأن ما در استان کرمان نیست. کرمان دین خود را با فرزند رشیدش حاج قاسم به کل کشور و دنیا اداه کرده، اما کشور و ملی مس چقدر به استان کمک داشته است؟.

بهشت معادن ایران در صدر شاخص فلاکت

وی با بیان اینکه افراد تحت پوشش کمیته امداد کرمان در بین یک تا پنج استان اول کشور است ادامه داد: با این مقدار تولید مس در استان، آیا ما باید این همه آمار تحت پوشش کمیته داشته باشیم؟؛ آیا استان کرمان با این همه ثروت عظیم مس و دیگر معادن باید در شاخص فلاکت نیز در رده‌های اول کشور باشد؟.

دانش‌آموزانی که کفش اهدایی خیران را فروختند!

سالاری در ادامه به روایتی از ابعاد فقر در جنوب کرمان پرداخت و گفت: اخیرا برخی خیران برای دانش آموزان مناطق حاشیه جازموریان در جنوب استان کفش خریده بودند زیرا پابرهنه به مدرسه می‌رفتند، اما چند روز بعد که مراجعه می‌کنند، می‌بینند باز همه دانش آموزان پابرهنه هستند و وقتی علت را جویا می‌شوند، می‌فهمند، همگی، کفش‌های نو را فروخته‌اند تا برنج، روغن و دیگر مایحتاج برای خانواده تهیه کنند؛ این وضعیت، واقعا زیبنده استان با این سهم از معادن است؟.

مدیرکل بازرسی استان کرمان در ادامه به طرح پرسش دیگری پرداخت و گفت: آیا شرکت ملی مس و دیگر معادن به عنوان بزرگترین نهادهای اقتصادی که می‌توانند سرنوشت کشور را تحت تاثیر قرار دهند و از بیت المال به عنوان انفال استفاده می‌کنند، آیا نباید سهمی برای دانش آموزان محروم یا دیگر بخش‌های استان قائل باشند در حالی که میلیاردها صرف خرید بازیکن خارجی فوتبال و باشگاه‌داری مشکل‌دار می‌کنند.

سالاری تاکید کرد: صرف سالانه چندین هزار میلیارد در عرصه‌های فاقد توجیه توسط شرکت ملی مس یا سایر معادن در حالی است که دانش آموزان مدارس کپری ما در جنوب استان، باید کفش‌های اهدایی خیران را بفروشند تا مایحتاج خانواده مثل برنج و روغن را تامین کنند، چطور می‌توان چنین شرایطی را تحمل کرد؟.

وی همچنین گفت: چه بخواهیم و چه نخواهیم، بخشی از فعالیت‌های معدنی مس و سایر معادن در استان آلاینده است و در ایجاد سرطان نقش دارد اما اینک کل استان در سرجمع، هزینه درمان این بیماری‌ها را پرداخت می‌کند و وضع موجود ساختار بهداشت و درمان استان نیز با تمامی کاستی‌ها و مشکلاتش، هویداست؛ سود این فعالیت‌ها را مس برده اما استان، تنها زیان آن را تحمل کرده است.

بازرس کل قضایی استان کرمان تصریح کرد: در سال‌های اخیر در حالی شاهد بوده ایم که با هر عنوانی صدها میلیارد یا بیشتر به نام فوتبال یا انتصاب مشاورانی که هیچگاه در شرکت مس حضور هم نداشتند، حیف و میل شده که برخی شهروندان در استان ما به خاطر فقر و تنها برای گذران امرار معاش، مجبور به هر کاری حتی حمل مسلحانه مواد مخدر یا قاچاق سوخت هستند؛ اینجا در استان زندان‌های ما پر و خانواده‌ها بی سرپرست می‌شوند و بیکاری غوغا می‌کند اما از آن سو، ملی مس یا دیگر معادن درآمدهایشان حیف و میل و صرف امور بی ارتباط مثلا باشگاه‌داری می‌شود.

سالاری با بیان اینکه البته ما از مس نمی‌خواهیم که کمیته امدادی در استان عمل کند، گفت: مس باید در نتیجه عواید فعالیت‌هایش، در استان چندین کارخانه و فرصت‌های سرمایه گذاری ایجاد کند، زیرساخت بسازد و اشتغالزایی داشته باشد؛ این شرکت به تناسب نقشی که دارد باید در کلیت استان و نه تنها در یک شهرستان، محرومیت‌زدایی کند. مردم استان کرمان در واقع روی گنج نشسته‌اند اما حاصل آن برایشان جز رنج نبوده است.

وی ادامه داد: به مدیرعامل جدید شرکت ملی مس نیز در جلسه ای گفته ام، حتما ایشان شعار رییس جمهور در ذهنشان ماندگار است که گفتند با این همه ثروت و امکانات، نباید فقیر داشته باشیم.

سهم امکانات استان از ملی مس

سالاری در ادامه با اشاره به اینکه به تناسب فعالیت‌های مس در استان، در تصمیم گیری‌های ملی مس و نیز توزیع امکانات سهیم نیستیم گفت: وضعیتی که تاکنون وجود داشته، نابرابری، ناترازی و غیرعادلانه بوده؛ حال آنکه معدنی که استخراج می‌شود انفال است اما عواید آن عموما و بیشتر در دیگر مناطق به شکل غیرسازنده یا همراه با سوءجریان مصرف می‌شود.

اینجا قائل به عنوان مولدسازی نیستم، تکلیف مس است

وی با تشریح نتایج بازدید میدانی خود از زمین ۱۵ هکتاری واقع در محدوده املاک صندوق بازنشستگی مس واقع در ابتدای بلوار هوانیروز شهر کرمان گفت: در مورد این پروژه متعلق به مس، اصلا به عنوان «مولدسازی» قائل نیستم، این پروژه، تکلیف شما در شرکت ملی و صندوق است و عنوان مولدسازی را حذف کنید.

بازرس کل قضایی استان کرمان با بیان اینکه شرکت ملی مس تکلیف دارد سهمش را به استان بپردازد، تصریح کرد: شرکت ملی مس و صندوق بازنشستگی زمین ۱۵ هکتاری را چند دهه در بهترین نقطه شهر کرمان در اختیار داشته و بیش از ۳۰ سال آن را رها کرده اند، درحالی که کرمان به‌شدت مشکل مسکن، زمین و محدودیت‌ها در درمان و زیرساخت‌های اقامتی دارد اما این زمین سال‌ها رها مانده است.

نگاه نو مدیرعامل صندوق

وی البته در ادامه خطاب به شرکت ملی مس با بیان اینکه این پروژه باید اجرا شود یا زمین به چرخه بیت المال برگردد گفت: در عین حال از نوع نگاه آقای علیخانی مدیرعامل جهادی و میدانی صندوق حمایت می‌کنم؛ بالاخره فردی در شرکت مس با نگاهی نو دنبال است فرصتی که به تهدید تبدیل شده را به مسیر احیا بازگرداند، دستگاه نظارتی نیز حامی چنین رویکرهایی که به نفع جامعه باشد، خواهد بود.

سالاری با اشاره به تضییع چندین ساله بیت المال در این پروژه گفت: اگر چند سال قبل یک مدیر در مس این زمین را احیا کرده بود، شاید با مثلا سه همت احداث می‌شد، آما اینک ممکن است با ۲۰ همت هم نشود؛ این مصداق عینی تضییع بیت المال و فرصتی است که اتلاف شده، فرصت سوزی را دیگر بر نمی‌تابیم و صرف حضور ما به عنوان دستگاه نظارتی از این بابت بود که در این زمینه به مس اتمام‌ حجت کنیم و این توصیه نیست.

وی خطاب به مدیران مس دستور داد که این پروژه در اسرع وقت کلید بخورد و با امکان سنجی، مطالعات کارشناسی برای تعریف کاربری‌های آن متناسب با نیاز استان و ظرفیت‌های زمین اجرایی شود.

مدیرکل بازرسی استان کرمان گفت: اگر امروز آقای علیخانی با رویکردی که در احیای این پروژه با نگاه استفاده جمعی دارد نبود، تصمیم دیگری مبنی بر بازگشت زمین به بیت المال می‌گرفتیم؛ چون عزم وی را برای اجرای این طرح جدی و عملیاتی دیدیم و این انگیزه در مدیرعامل صندوق وجود دارد گفتیم در بازرسی و مجموعه مدیریت استان برای کمک، پای کار هستیم اما این پروژه با سرعت باید به سرانجام برسد زیرا تا همین حالا هم اتلاف منابع بیت المال بوده است.

همگرایی استان برای حل مشکل زمین ۱۵ هکتاری

وی در عین حال درباره مشکل سند زمین گفت: استاندار، ما هم در بازرسی و دیگر نهادهای متولی استان حتی شورای نظارتی استان، تمام هم و غم خود را در مسیر انتفاع حداکثری از چنین پروژه‌های به کار می‌گیریم و باید مشکل سند زمین را در اسرع وقت حل کنیم که این مهم را انجام می‌دهیم اما پروژه باید با سرعت اجرایی شود تا مردم هرچه زودتر و بیشتر ثمره آن را ببینند.