آنچه در اجلاس راه ابریشم گذشت

جلسه‌ای که توانست ۱۳۰ کشور جهان به همراه ۳۰ سازمان بین‌المللی را در یک نقطه مشترک جمع کند. پیوستگی و تعامل مردم آسیا و همچنین احیای راه ابریشم که از گذشته‌های دور مورد توجه همگان بوده است.

اجلاس راه ابریشم چیست؟

نشست راه ابریشم نو یا نشست «کمربند و جاده»، نشست دو روزه مقامات عالی‌رتبه صد کشور جهان در پکن با میزبانی و محوریت چین بود که طی روزهای ۱۸ و ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳ میلادی برگزار شد. ابتکار کمربند و جاده را نخستین بار رئیس‌جمهور چین در سال ۲۰۱۳ مطرح کرد؛ برنامه‌ای از خطوط مختلف مواصلاتی که می‌توانست اصلی‎ترین مسیر تجارت شرق به غرب باشد.

چه کسانی در اجلاس راه ابریشم شرکت کردند؟

دبیرکل سازمان ملل متحد، رئیس‌جمهور روسیه، ترکیه، آرژانتین، بلاروس، قزاقستان، کنیا، شیلی، فیلیپین، ویتنام، اندونزی، قرقیزستان، سوئیس، ازبکستان و چک در کنار نخست‌وزیر ایتالیا، لهستان، یونان، اسپانیا، پاکستان، اتیوپی، فیجی، مالزی، کامبوج، صربستان، مجارستان، سری لانکا و مغولستان. شهردار تهران، سفیر ایران در چین، رئیس بانک جهانی و رئیس صندوق بین‌المللی پول نیز در این اجلاس شرکت کردند. علاوه بر مقامات سیاسی، مقامات ارشد شرکت‌های صنعتی بزرگ هم در این نشست شرکت داشتند.

احیای راه ابریشم چه دستاوردهایی برای ایران خواهد داشت؟

به گفته هانی‌زاده کارشناس مسائل شرق آسیا درباره دستاوردهای احیای راه ابریشم، اگر جاده ابریشم احیا شود و تمام کشورهای محوری از جمله ایران، روسیه، چین و غرب و شرق آسیا به احیای جاده ابریشم کمک کنند، طبیعتاً پویایی و شکوفایی در اقتصاد کشورهای این منطقه به وجود خواهد آمد. دور زدن تحریم‌های ظالمانه علیه ایران، استقلال و رونق اقتصادی، صدور و تبادل فرهنگ و علوم مختلف، افزایش سرانه گردشگری و … از دستاوردهای احیای این مسیر برای ایران و کشورهای در مسیر راه ابریشم خواهد بود.

اجلاس راه ابریشم چه تأثیری در حوزه روابط بین‌المللی ایران با دیگر کشورهای حاضر در این جلسه دارد؟

احیای جاده ابریشم به‌عنوان مسیر شمال به جنوب، یکی از شاهراه‌های تاریخی ارتباط شرق و غرب آسیا هدف شرکت‌کنندگان در اجلاس شهرداران کلان‌شهرهای راه ابریشم است. ارتباط با کشورهای درگیر مسیر جاده ابریشم می‌تواند مزایای مختلفی اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و … داشته باشد.

چه تفاهم‌نامه‌هایی در جریان اجلاس راه ابریشم به مرحله امضا رسیدند؟

۲ تفاهم‌نامه در جریان اجلاس راه ابریشم امسال انجام شد که یکی در حوزه توسعه همکاری شهرداری تهران و چین و دیگری در خصوص توسعه ظرفیت شرکت واگن‌سازی تهران بود.

به گفته رضا شیخ طاهری مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران یکی از تفاهم‌نامه‌ها در ادامه استفاده از ظرفیت مجوز خرید ۱۰۵۰ دستگاه واگن مترو برای شهر تهران بود و موضوع دوم به ظرفیت‌سازی برای مجموعه واگن‌سازی‌ تهران بازمی‌گردد؛ چراکه مجموعه واگن‌سازی تهران تنها تولیدکننده واگن مترو در ایران است و برای اجرای این تفاهم‌نامه، زیرساخت‌های مناسبی برای تولید واگن‌های مجدد ایجاد می‌شود.

چه قراردادهایی در جریان اجلاس راه‌ ابریشم امضا شدند؟

دو قرارداد در جریان اجلاس راه ابریشم به مرحله امضاء رسیدند. به گفته مدیرعامل شرکت واگن سازی در قرارداد اول وظایف هر طرف در خصوص سهم و مبلغ پرداختی شرکت واگن‌سازی مشخص شد که در این قرارداد شرکای چینی وظیفه مدیریت و تولید اصلی قطار را بر عهده ‌دارند؛ شرکت واگن‌سازی تهران نیز به‌عنوان پیمانکار اصلی حضور دارد.

قرارداد دوم در حوزه انتقال تکنولوژی برای ساخت بوژی (تکنولوژی متحرک‌سازی واگن) برای نخستین‌بار در ایران بود. در این قرارداد قادر خواهیم بود که از تعداد ۶۳۰ دستگاه واگن که ۱۲۶۰ عدد بوژی نیاز دارد، ۸۴۰ بوژی را در تهران تولید کنیم و قرار است که دانش بوژی را به ایران منتقل کنیم.

به گفته مدیرعامل شرکت واگن‌سازی تهران در خصوص تأمین منابع قراردادها در قرارداد اول در حوزه مشخص شدن سهم و مبلغ پرداختی شرکت واگن‌سازی تهران،‌ مقرر شد که ۱۴۴ میلیون یورو سهم شرکت واگن‌سازی تهران باشد. درواقع از محل تخصیص ۷۸۳ میلیون یورو که مبلغ کل قرارداد ۶۳۰ واگن است، ۱۴۴ میلیون یورو به ایران بازگشته و ۲۰ درصد مبلغ قرارداد به تولیدکننده داخلی پرداخت می‌شود.

در خصوص تحویل واگن‌ها طرف چینی، متعهد شده است مدت تحویل را کاهش دهد؛ یعنی در واقع بعد از انعقاد قرارداد بین ۱۸ تا ۲۴‌ماه زمان لازم بود تا واگن‌ها تحویل شود؛ اما قرار شد تا یک سال آینده نخستین محموله را تحویل دهد؛ بنابراین پاییز سال۱۴۰۳ نخستین واگن‌ها به پایتخت خواهند آمد.