مدیرعامل شرکت الوند نیرو؛
مدیران راه آهن اعتقادی به خصوصیسازی ندارند
مدیرعامل شرکت الوند نیرو بیان کرد: مدیرانی که برای راه آهن منصوب شدهاند، همسو با اقدامات و تصمیمات کلان ریلی نبودند و شاید بتوان به جدیت گفت که از تمام مدیران عاملی که برای صنعت ریلی گمارده شدهاند فقط ۱۰ درصدشان به خصوصی سازی این صنعت اعتقاد و اراده داشتند و در جهت آن گام برداشتهاند.
خشایار حسینی، مدیرعامل شرکت الوند نیرو به خبرنگار «معدننامه» گفت: وضعیت حمل و نقل ریلی بعد از تصویب قانون حق دسترسی رشد آنچنانی نداشته است، این رویکرد برای دسترسی به ۳۰ درصد حمل بار و ۱۰ درصد مسافر هدفگذاری شده بود که محقق نشد. شاید میزان بار و تعداد مسافر افزایش پیدا کرده باشد ولی درصد ما از کل بار و یا مسافر موجود افزایش پیدا نکرده است و در مقایسه با حمل و نقل جادهای عقب ماندهایم.
حسینی ادامه داد: در سالهای گذشته سهم حمل و نقل ریلی ۹ تا ۱۰ درصد بوده و البته در مقاطعی این عدد به ۱۱ تا ۱۲ درصد هم رسیده و باز افت داشتهایم. روند تخصیص بودجههای عمرانی را که ملاحظه میکنیم میبینیم ارقام مصوب و نقدینگی که برای این حوزه درنظرگرفته میشده کاهش پیدا کرده و از آنجایی که صنعت ریلی یک صنعت پرهزینهای است رشد و توسعه نکرده است.
وی افزود: مدیرانی که برای راه آهن منصوب شدهاند، همسو با اقدامات و تصمیمات کلان ریلی نبودند و شاید بتوان به جدیت گفت که از تمام مدیران عاملی که برای صنعت ریلی گمارده شدهاند فقط ۱۰ درصدشان به خصوصی سازی این صنعت اعتقاد و اراده داشتند و در جهت آن گام برداشتهاند.
مدیرعامل شرکت الوند نیرو تصریح کرد: با توجه به این که توسعه این صنعت وابسته به اعتبارات و نقدینگی است و دولت توانایی تامین آن را ندارد، استفاده از توان بخش خصوصی در این زمینه مهم و موثر است. با توجه به این که دولتمردان و مدیران این حوزه اعتقادی به بخش خصوصی نداشتند از اهرم این بخش استفاده نکردهاند و دولت هم پول هزینه نکرده است، وضعیت فعلی قابل پیشبینی بوده است. وقتی دولت وارد رقابت با بخش خصوصی میشود و آن را به محاق میفرستد چطور میتوان انتظار پیشرفت داشت؟
حسینی بیان کرد: به دلیل این که دولت نمیتواند برای این حوزه تامین اعتبار کند و بخش خصوصی هم اجازه ورود ندارد، قطعا این چالش ادامه دار خواهد بود. شرایط راه آهن در حال حاضر شتر گاو پلنگ است، نمیتواند بهرهوری ایجاد کند و از آن طرف شعارهای توسعهای میدهد که از قافله عقب نماند. باید این وضعیت تعیین تکلیف شود یا دولتی بماند و یا قسمتهایی که تعیین شده خصوصی شود. تا زمانی که این دوگانگی وجود دارد همواره بخش خصوصی مغفول سیاستهای حاکمیتی است و تمایلی به توسعه در این صنعت نخواهد داشت. عددها عددهای کوچکی نیست باید چندهزار میلیارد سرمایه هزینه کنید تا بتوانید چند دستگاه لکوموتیو وارد کنید. در چنین وضعیتی که نیاز به سرمایهگذاری هنگفت است، اگر با شروط دیگر هم مواجه شوید دیگر جذابیتی باقی نمیماند هیچکس ورود نمیکند و این صنعت رشد نمیکند.
وی اظهار کرد: در برنامههای قبلی توسعه بهطور جدی به حوزه حمل و نقل ریلی پرداخته شده و در برنامه هفتم توسعه هم اشاراتی شده است. اما چه اتفاقی افتاده است، آیا کسی هست که سوال کند بعد از تصویب خصوصیسازی راه آهن و آییننامه های شورای عالی کمیته خصوصیسازی در اینباره، تکالیفی که برای راه آهن مشخص شده بود چه شد و آیا در این وادی گام برداشت؟
این فعال حوزه حمل و نقل درخصوص انحصارگری در این حوزه نیر گفت: در این حوزه شرکتهایی وجود دارند که موازی با هم کار میکنند چه در تعمیرات و تولید و چه در بخش بازرگانی، اما انحصارگری آنچنانی وجود ندارد. این صنعت نسبت به بهای تمام شدهاش صنعت جذابی نیست، عددهای آنچنانی نسبت به صنایع دیگر جابجا نمیشوند و حاشیه سودش نسبت به برخی صنایع که سود خالص چندین هزار میلیاردی دارند، کم است و این سود در بخش مسافری شاید ۱۰ درصد باشد و در باری هم به ۲۰ درصد نمیرسد.
حسینی درخصوص تاثیر توسعه حمل و نقل ریلی در رشد میزان تولید و صادرات کشور نیز گفت: تاثیرش در این موضوع کمرنگ است، نوع حمل و نقل نمیتواند در صادرات تاثیر چشمگیر و قابل توجهی را بازی کند. برای رسیدن به این هدف زنجیره لجستیک باید کامل باشد، در دنیا دهکدههای لجستیک و بار تشکیل شده که در صادرات محصول کشور مبدا و سایر کشورها تاثیرگذار است. در ایران در بهترین حالت در مواجه با مشکلاتی نظیر دیوانسالاری و سازمانهای بالادستی، حمل و جابجایی پول آنقدر دست و پا میزنید که تاثیر نقش حمل و نقل ریلی شاید یک درصد هم نتواند این موضوع را پوشش دهد.
وی بیان کرد: یک برنامه جامع و اصولی باید برای حمل و نقل وجود داشته باشد تا آن مدیری که گمارده میشود طبق آن عمل کند. با صرف تزریق پول اتفاق معجزه آسایی رخ نمیدهد. متاسفانه مسیرهایی که برای راه آهن سودآور است را دو خطه نکردهاند و یا با نفوذ نمایندهها و رانتشان جایی خط کشیدهاند که اصلا توجیه ندارد، بنابراین صرفا پول چارهساز نیست، باید کتابچه راهی وجود داشته باشد، اولویتها مشخص باشد تا توسعه ریل، لجستیک و صادرات رخ دهد. ضمن این که روابط اقتصادی و سیاسی بیرون از کشور نیز باید تغییر کند.
حسینی در پایان گفت: حال بخش خصوصی اصلا خوب نیست و بدتر از آن اهمیت ندادن به این موضوع است. علیرغم تمام نامهنگاریها، بدنه دولت اصلا به معضلات اصلی توجه نمیکند. ما وقتی حرف از توسعه میزنیم در وهله اول باید هر چه که داریم را مغتنم بشماریم، اما این اتفاق نمیافتد و نمیدانم چه اتفاقی باید رخ دهد تا به داد بخش خصوصی برسند.