مدیر روابطعمومی ومعادن مطرح کرد:
روابط عمومی صنعتی در ایران و لزوم پیوست فرهنگی-رسانهای در پروژه ها
محمدرضا مقیسه ، مدیر روابطعمومی هلدینگ سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات (ومعادن)، یکی از چهره های شناخته شده حوزه ارتباطات در صنعت است. او با ۲۶ سال تجربه در روابطعمومی و ۲۰ سال فعالیت تخصصی در حوزه صنایع معدنی، دانش آموخته پسادکتری مدیریت کسب وکار (Post DBA) از دانشگاه تربیت مدرس بوده و موفق به کسب عنوان «مدیر روابطعمومی برتر» در بیستمین جشنواره روابطعمومی ایران شده است .
به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، مقیسه در این گفتوگو از نقش روابطعمومی در عصر فناوری، چالشهای ارتباطات صنعتی در ایران، و رسالت امیدسازی در شرایط اقتصادی امروز میگوید .
۱ . روابطعمومی در عصر هوش مصنوعی و شبکه های اجتماعی
سوال: با توجه به ظهور فناوری های جدید ، نقش روابطعمومی چگونه متحول شده است؟
مقیسه: قبل از هرچیز هفته روابطعمومی را به فعالان سخت کوش این حرفه تبریک عرض میکنم. در پاسخ به سوال شما باید روی این نکته تاکید کنم که روابطعمومی دیگر محدود به انتشار بیانیه یا پاسخ به رسانه ها نیست و در طول سالیان اخیر بیش از هر رشته دیگری دچار تحول شده است. امروز هوش مصنوعی امکانات متنوعی را در اختیار ما گذاشته است. این امکانات به ما کمک میکند تا رفتار مخاطبان را در شبکه های اجتماعی رصد کنیم، احساسات عمومی را تحلیل کنیم و حتی محتوای شخصی سازی شده تولید کنیم.
از سوی دیگر شبکههای اجتماعی فضای تولید و گستره توزیع محتوا را متحول کرده اند . آمار نشان می دهد ۶۷ درصد از مخاطبان صنعتی ایران، ترجیح می دهند اخبار مورد نظر خود را از طریق پیام رسان ها در شبکه های اجتماعی دریافت کنند. ذائقه بخش عمدهای از مخاطبین به سمت محتوای تصویری گرایش دارد، بنابراین، ما با تولید محتواهای بصری ، ارتباط مستقیم تری با جامعه هدف برقرار می کنیم .
۲ . روابطعمومی صنعتی در ایران؛ الزامات و چالش ها
سوال: ویژگیهای خاص روابط عمومی در صنایع معدنی ایران چیست؟
مقیسه: صنعت معدن در ایران با چالشهای مختلفی روبه روست . ارکان مختلف صنعت هر یک به نوبه خود تلاش میکنند تا در حل این چالشها و مشکلات به بهترین شکل ممکن عمل کنند. روابطعمومیهای فعال در صنعت نیز هماهنگ با سایر بخشها نقش تعیین کنندهای را در این میان ایفا میکنند. بهنظر من روابطعمومی صنعتی در انجام وظایف خود باید همزمان سه نقش ایفا کند :
– شفاف سازی فنی و معرفی بیشتر صنعت : مردم ما آنچنانکه باید و شاید این صنعت را نمیشناسند و ارتباط لازم را با آن برقرار نکردهاند . برای پیشبرد و توسعه صنعت باید معرفی بهتری از آن به مردم ارائه شود. مثلاً در برخی پروژه های معدنی ، لازم است با تولید مستندهای کوتاه، فرآیند تولید به زبان ساده برای جوامع محلی توضیح داده شود تا نگرانی های زیست محیطی کاهش یابد .
– جلب اعتماد سرمایه گذاران : گردش صحیح اطلاعات و ارائه آمار و ارقام پیشرفت پروژهها و تولیدات در زمان درست و با استفاده از ابزارهای مناسب میتواند ضمن امیدآفرینی در جامعه، بر جلب اعتماد سرمایهگذاران تاثیر مثبت ایجاد کند. عدم شفافیت اطلاعاتی در صنعت تبعات منفی بسیاری در پی دارد که ذکر نمونههای متعدد آ ن در این مختصر نمیگنجد.
– ارتباط با جوامع محلی : همراهی و همدلی جوامع محلی بستری ضروری برای پیشبرد اهداف صنعت است. چه بسیار لطماتی که صرفا به دلیل کم توجهی به این موضوع متوجه پروژهها شده و میشود.
۳ . حرفهایسازی روابطعمومی ؛ آموزش یا تجربه؟
سوال: چرا برخی روابطعمومیهای ایران هنوز نتوانستهاند جایگاه خود را در سازمانها پیدا کنند؟
مقیسه: مشکل اصلی، نگاه سنتی به روابطعمومی به عنوان «دفتر تبلیغات» است. درحالی که طبق استانداردهای انجمن جهانی روابطعمومی (IPRA) ، روابط عمومی مدرن سه رکن دارد :
۱ . تحقیق میدانی ( مثلاً نظرسنجی از ساکنان اطراف محل اجرای طرح های صنعتی)
۲ . برنامه ریزی مبتنی بر داده ( استفاده از ابزارهایی مانند Google Analytics )
۳ . ارزیابی تأثیر ( سنجش شاخصهایی مانند کاهش اعتراضات مح لی یا میزان رضایت کارکنان و …) .
متأسفانه تنها ۱۵ درصد از شرکتها در ایران واحد روابطعمومی مجهز به تیم تحلیل داده دارند (منبع: پژوهشکده ارتباطات ایران، ۱۴۰۲). آموزش نیروها نیز بحرانی است: ۷۰ درصد از مدیران روابطعمومی صنعتی ایران، دوره های تخصصی و استاندارد ندیده اند .
۴ . رسانهها؛ متحد استراتژیک یا منتقد همیشگی؟
سوال: رابطه روابطعمومیهای صنعتی با رسانهها را چگونه ارزیابی میکنید؟
مقیسه: رسانهها میتوانند تقویت کننده اعتماد عمومی یا تخریب گر تصویر برند باشند . کلید موفقیت، ارتباط پیشگیرانه است . درست این است که به رسانه به عنوان حلقهای از زنجیره تولید و عضوی از خانواده صنعت که وظیفه بسترسازی و گردش اطلاعات را در جامعه به عهده دارد نگاه شود نه مجموعهای بیرونی و بیگانه. کمک مادی و معنوی به رسانه برای ارتقاء کمی و کیفی آن باید در شمار مسئولیت اجتماعی شرکتها قرار گیرد. تنها با این نوع نگاه میتوان انتظار داشت رسانه در تمامی شرایط به ویژه شرایط بحرانی در کنار صنعت قرار گرفته و یار و پشتیبان آن در منظر افکار عمومی باشد. بر اساس آنچه گفته شد رابطه روابط عمومیهای صنعتی با رسانهها هنوز با آنچه که باید، فاصله زیادی دارد.
۵ . روابطعمومی و امیدسازی؛ چراغی در تاریکی؟
سوال: در شرایط اقتصادی امروز، روابطعمومیها چگونه میتوانند امید ایجاد کنند؟
مقیسه: ما با روایتگری دستاوردهای ملموس امید می سازیم . مثلاً در تشریح پروژهها برای جامعه در کنار اطلاعات فنی، باید روی میزان اشتغالزایی و تاثیر پروژهها بر اقتصاد محلی تاکید بیشتری کرد. در یک نمونه خوب از یک پروژه معدنی برای مردم تشریح شده بود که چگونه بعد از اجرای طرح، درآمدهای محلی ۳۰ درصد افزایش یافته است.
طبق نظرسنجی مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، ۶۲ درصد از مردم معتقدند رسانه ها بیش ازحد بر مشکلات تمرکز می کنند. روابطعمومی ها باید با نمایش فرصت ها در اطلاعرسانی توازن برقرار کنند .
۶ . پیوست فرهنگی-رسانهای؛ تجربه جهانی، ضرورت ایرانی
سوال: پیشنهاد شما برای الزام پیوست فرهنگی در پروژه ها چیست؟
مقیسه: در کشورهایی مانند کانادا و استرالیا ، هیچ پروژه معدنی بدون Environmental and Social Impact Assessment (ESIA) تصویب نمیشود. این گزارش ها شامل بخش ارتباطات مردمی و رسانه ای نیز هست. مثلاً شرکت Rio Tinto در پروژه معدن مس Oyu Tolgoi ، پیش از آغاز کار، کمپینی برای آموزش جوامع محلی درباره مزایای معدن راه اندازی کرد. در ایران نیز باید پیوست فرهنگی به صورت الزام قانونی تعریف شود . پیشنهاد من ایجاد « کارگروه رسانه و جامعه محلی » در هر پروژه است تا هم زمان با پیشرفت فیزیکی، برنامههای آموزشی و رسانهای نیز اجرا شود .
سوال نهایی: چشمانداز روابطعمومی در صنایعمعدنی ایران
سوال: آینده روابطعمومی در این صنعت را چگونه می بینید؟
مقیسه: به نظر من صنعت معدن ایران به سمت پایدارسازی حرکت میکند. روابطعمومیها برای تسریع این روند باید به سفیران شفافیت تبدیل شوند . پیش بینی من این است که در آینده نزدیک شاهد تحولات بیشتری در فنآوریهای نوین ارتباطی در حوزه روابط عمومی خواهیم بود. مثلا استفاده از پلتفرم های دیجیتال مانند متاورس برای برگزاری جلسات مجازی با ذینفعان جهانی، یا به کارگیری هوش مصنوعی برای پیش بینی بحران های اجتماعی در مناطق معدنی، به استانداردی اجتن اب ناپذیر تبدیل خواهد شد.
در مجموع روند حرف هایگری در روابطعمومیهای صنایع معدنی کشور را مثبت ارزیابی میکن م و با حضور نیروهای کارآمد، جوان و نخبه در این عرصه و همراهی و پشتیبانی مدیران ارشد سازمانها در آینده نزدیک، این صنعت ، سیمای بهتری در منظر افکار عمومی خواهد داشت.
منبع: روابط عمومی شرکت «ومعادن»