حسینی، کارشناس حملونقل ریلی مطرح کرد:
راهآهن یا شرکت بهرهبردار باشد یا یکنهاد تنظیمگر/ رسوب محموله از مسائل زیرساختی راهآهن
یک کارشناس حملونقل ریلی معتقد است برای حل چالشهای حوزه حملونقل ریای راهآهن درنهایت باید یکی از این راهکارها را انتخاب کند، یا شرکت بهرهبردار باشد یا اینکه یکنهاد تنظیمگر باشد و این فرآیند در حقیقت راهآهن را نجات میدهد.
سید علی حسینی، کارشناس حملونقل ریلی در مورد وضعیت فعلی حملونقلی ریلی کشور گفت: براساس پژوهشی که در سال ۱۴۰۰ داشتیم، حدود ۵۰۰ ميليون تن حمل با كاميون و حدود ۵۰ میلیون تن حمل با راهآهن داشتهایم، این نشان میدهد که سهم ریل در حملونقل زمینی ما کمتر از ۱۰ درصد است.
حسینی افزود: راهآهن در مقام یک شرکت یک انحصار کامل در بخش ریلی دارد، درحالیکه باید طبق قانون دسترسی که مصوب مجلس است طی برنامه زمانبندیشده کل کانال و تأسیسات را واگذار کند و خودش در حوزه سیاستگذاری و تحلیلگری قرار گیرد. راهآهن در حال حاضر هر دو کار را منحصراً انجام میدهد و این مانع ورود شرکتها و فعالان بخش خصوصی است که میخواهند در حوزه راهآهن سرمایهگذاری یا فعالیت کنند. شرکت راهآهن امکانات خوب و منحصربهفردی دارد که واقعاً هیچ شرکت دیگری در ایران نمیتواند داشته باشد، به همین خاطر ما این را به راهآهن و وزارت راه و شهرسازی منعکس کردهایم و در برنامه هفتم توسعه هم وارد شده که یکنهاد تنظیمگر تشکیل داده شود و راهآهن هم درنهایت یکی از اینها را انتخاب نماید یا شرکت بهرهبردار باشد یا اینکه یکنهاد تنظیمگر باشد که امیدوار هستیم این اتفاق بیفتد، این فرآیند در حقیقت راهآهن را نجات میدهد.
چالش امکانات زیرساختی مکمل ریل
وی ادامه داد: مسئله بعدی که وجود دارد این است که ما در حوزه حملونقل ریلی علیرغم امکاناتی که برای خود ریل تهیهکردهایم، در حوزه امکانات زیرساختی مکمل ریل چندان کار خاصی نشده است، حوزههای تحقیقاتی در ارتباط با پایانههای تخلیه بار که میتواند وصل به مراکز اقتصادی و بندرها باشد چندان انجام نشده و راهآهن در اینها خیلی ضعیف عمل کرده و یکی از دلایلی که بارها جذب راهآهن نمیشود همین موضوع است. مورد بعدی هم اینکه با توجه به مشکلاتی که وجود دارد سیر و حرکت در راهآهن بهشدت پایین است و همین باعث میشود که شرکتها از امکانات جادهای که سریعتر عمل میکنند استفاده کند.
این کارشناس حملونقلی ریلی کشور تصریح کرد: یکی از مسائل زیرساختی که راهآهن با آن درگیر است بحث کمبود لکوموتیو است، محموله آماده روی واگنها است اما نیروی کشش برای حمل وجود ندارد و پدیدهای به نام رسوب محموله رخ میدهد. از طرف دیگر واردات لکوموتیو مانند خرید هواپیما و کشتی برای ایران ممنوع و در تحریم است، بحثهایی وجود داشت برای واردات لکوموتیو دستدوم که شرکت مپنا اعلام کرد میتواند لکوموتیو را برای بازار تأمین کند و درنهایت وزارت راه از بحث واردات عقبنشینی کرد. ما پیشنهادی دادیم و گفتیم که موافق تولید ملی و داخلی هستیم اما بررسی کنیم که ما چه میزان در سال لکوموتیو نیاز داریم و چه تعداد را شرکت مپنا میتواند تولید کند، اگر کمبود وجود داشت وزارت صمت اجازه دهد که واردات انجام شود. این پیشنهاد خوب و منصفانهای بود، هم شرکت مپنا میتواند محصولاتش را بفروشد و هم اگر کمبودی بود فعالان اقتصادی میتوانند خارج از کشور کالا وارد کنند. حتی گفته میشود که شرکتهای بزرگ فولادی که مشکلاتی برای حملونقل کالا و مواد اولیه دارند خودشان پیشنهاد دادهاند که در این حوزه سرمایهگذاری کنند که تا حدودی هم وزارت صمت این را پذیرفته است.
حسینی اظهار کرد: میتوان سهم حملونقل ریلی را با همین امکانات موجود و تغییرات خیلی جزئی دو برابر کرد و از ۱۰ درصد به ۱۸ درصد رساند که دلیل مقاومت راهآهن در این خصوص را نمیدانیم.
این کارشناس حملونقل ریلی گفت: راهآهن هم در بحث سختافزاری و هم نرمافزاری مشکل دارد، به همین دلیل صاحبان کالا ترجیح میدهند که بار خود را با کشندههای زمینی جادهای حمل کنند.