معدن نامه از موانع هوشمند سازی معادن گزارش میدهد؛
سود ده بودن مشکل اصلی حرکت معادن به سمت هوشمند سازی
آیلین سیروس: با توجه به اینکه بحث هوشمند سازی در تمامی دنیا از اهمیت ویژهای برخوردار است اما هنوز در برخی حوزههای داخلی ما این نیاز احساس نمیشود.
حوزه معدن و فولاد کشور ازجمله بخشهایی است که به گفته کارشناسان هنوز نگاه ویژهای به هوشمند سازی، هوش مصنوعی و تکنولوژی روز دنیا ندارند. یکی از علل این بیاهمیتی، سود ده بودن معادن و کارخانجات حوزه معدن و فولاد است.
مدیر مرکز هوش صنعتی پارت در این خصوص میگوید: متأسفانه توسعه هوشمند سازی در بخش فولاد و معدن بسیار بهکندی در حال انجام است. مشکل اصلی که در این حوزه وجود دارد اینکه کارخانههای معدن و فولاد به دلیل سود ده بودن در فکر بهینهسازی و بهرهوری نیستند.
میثم سروش در گفتگویی با معدن نامه با اشاره به بخشهای تحقیق و توسعه شرکتهای معدنی میگوید: عده قلیلی از مدیران هستند که به حوزه تحقیق و توسعه نگاه ویژهای دارند و حمایت میکنند اما اکثراً در حد شعار و نمایش است.
وی میافزاید: به عبارتی حوزه هوشمند سازی از جنس نیاز برای شرکتهای معدن و فولاد نیست؛ زیرا معادنی که با ارقام میلیاردی درآمدزایی دارند دیگر به فکر تعریف پروژههای هوشمند سازی نخواهند بود در حالیکه دنیا با سرعت روبهجلو در مسیر هوشمند سازی است.
بر اساس این گزارش به گفته کارشناسان حوزه معدن، شرکتهای فعال در عرصه هوشمند سازی معادن با هزینه اندک میتوانند با استفاده از سنسورها و دستگاههایی که در داخل ایران تولید میشوند، معادن را هوشمند کنند و از بروز حوادث جبرانناپذیر در آنها جلوگیری کنند. بااینحال به نظر میرسد صاحبان معادن هنوز به اهمیت استفاده از این فناوریها پی نبردهاند.
این کارشناس حوزه تکنولوژی معدنی در خصوص هوشمند سازی معادن میگوید: شعار ما هوشمند سازی، برنده تولید است و هدف اصلی ما توسعه کارخانه هوشمند و “معدن متصل” بوده و برنامههای آینده ما در راستای ارتقای معادن در حوزه هوش مصنوعی است.

حملات سایبری مهمترین دغدغه برای هوشمندسازی معادن
” سروش” در خصوص مشکلات مرتبط در حوزه هوش مصنوعی در اکوسیستم صنعتی کشور میگوید: امنیت سایبری و عدم این امنیت ازجمله مشکلات مهم این حوزه است. با توجه به اینکه حملات سایبری در صنایع افزایشیافته بنابراین اولین اقدام صنایع، محدودسازی این حوزه است.
وی میافزاید: به دلیل نبود زیرساختها، با موانع بسیاری مواجه هستیم که خوشبختانه علیرغم این چالشها و مشکلاتی که در صنایع کشور وجود دارد اما توانستهایم در بخش بهخصوص فولاد محصولاتی ارائه دهیم.
سروش در خصوص محصولات و تولیدات این مرکز میگوید: تاکنون ۱۰ محصول ازجمله: دستگاه هوشمند برش بیلت داغ را تولید کردهایم که برای اولین بار در کشور دریکی از شرکتهای فولادی کرمان (جهان فولاد سیرجان) مستقر کردیم که نسبت به نمونه خارجی، دقت بهتری داشته و همچنین ارزانتر است. کارکرد اصلی آن تخمین طول بیلت است که در ماهش هزینهها و افزایش دقت استقبال بسیاری از این محصول شده است.
به گفته او در ایران فرآیند همکاری با معادن سخت و زمانبر است و شرکتهای فعال در این صنعت از تکنولوژیهای جدید استقبال نمیکنند.
بر اساس این گزارش، معادنی که امروز در ایران هوشمند شدهاند عمدتاً خصوصی هستند. علاوه بر این، فقط ۵ معدن در کشور از سیستم دیسپاچینگ (سیستم مدیریتی جهت کنترل هوشمند عملیات معدن کاری) به میزان محدودی استفاده میکنند.
در همین خصوص، پس از حادثه معدن طبس احمد میدری، وزیر کار، رفاه و تعاون اجتماعی در مصاحبهای با شبکه خبر درباره «مکانیزه شدن» معادن گفت: «برخی از معادن ما به خاطر لایهها و اشکالی که دارند، قابل مکانیزه شدن نیستند. اقدامی که ما باید برای جلوگیری از وقوع حوادث بیشتر انجام دهیم، افزایش مکانیزه شدن در سطح کشور است.»
این در حالی است که بعدازاین حوادث و وعدههای مسئولان، همچنان اقدام جدی در این خصوص دیده نشده است.