یادداشتی از شهیدی، رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور؛
سهم بخش معدنی کشور در درآمد ناخالص ملی
با توجه به وابستگی حقوق دولتی معادن به معادن بزرگ و انگشت‌شمار کشور که تامین‌کننده بیش از ۸۰ درصد درآمد در بحث حقوق دولتی هستند، کاهش ذخیره این معادن طی سال‌های آتی موجب بروز اختلال در روند توسعه بخش معدن و دریافت حقوق دولتی معادن به عنوان یکی از منابع درآمدی دولت خواهد شد که در این راستا برنامه‌ریزی و اجرای طرحهای بزرگ اکتشاف حاکمیتی ضروری و حیاتی خواهد بود.
معادن بزرگ و بعضا در کلاس جهانی ایران، انگشت‌شمار است، این محدودیت صرفا به جهت عدم استفاده از ظرفیت‌های تخصصی حوزه زمین‌شناسی و اکتشاف و همچنین نبود نگاه توسعه‌ای در بخش اکتشاف و معدنکاری توسط برنامه‌ریزان کشور طی سال‌های اخیر بوده است.
تداوم این روند موجب بروز محدودیت‌هایی در حوزه تامین منابع معدنی حیاتی مورد نیاز کشور و همچنین کاهش سطح درآمد دولت از محل حقوق دولتی معادن خواهد شد که این موضوع ارتباط مستقیمی با کشف دخایر بزرگ و ارزشمند معدنی خواهد داشت. با توجه به خاستگاه ۷ درصدی ذخایرمعدنی جهان در جمهوری اسلامی ایران، تغییر نگاه دولتمردان و برنامه‌ریزان به مقوله اکتشافات حاکمیتی و افزایش سرمایه‌گذاری دولت در این حوزه جهت توسعه مناسب بخش معدن و همچنین افزایش سطح درآمدی دولت ضروری خواهد بود.
سهم بخش معدنی کشور در درآمد ناخالص ملی عدد قابل‌توجهی نیست. ایران یک درصد جمعیت دنیا، یک درصد خاک دنیا و ۷ درصد ذخایر معدنی در ایران وجود دارد و در عین حال بسیاری از منابع در کشور دست‌نخورده باقی مانده است. نیاز است تا مواد معدنی در سطح و یا در عمق را شناسایی و تحت فرایند اکتشاف قرار گیرد، بررسی خصوصیات کشورها از نظر معدنی نشان می‌دهد که محیط های مستعد کانی‌های معدنی در دنیا ۴۸ محیط و در ایران ۳۵ محیط وجود دارد همچنین تیپ‌های معدنی شناخته شده در دنیا ۱۱۴ تیپ و در ایران ۸۹ تیپ و تنوع مواد معدنی در دنیا ۵۱۲ نوع و در ایران ۸۱ مورد وجود دارد.
بر این اساس می‌توان گفت که ایران از نظر مواد معدنی همانند اقیانوسی با عمق کم است و آنچه که تاکنون اکتشاف کردیم همخوانی با شرایط کشور ندارد چرا که ایران در کمربند کوهزایی الپ هیمالیا قرار دارد و تنوع بسیار زیادی از مواد معدنی در کشورها هست ولی در ایران فاصله‌ای مشاهده می‌شود.
مسائل کلان اکتشاف ذخایر معدنی کشور شامل چالش‌های حکمرانی، دسترسی برای فعالیت‌های اکتشافی، تجهیزات و فناوری اکتشافی است. کشور با تامین مواد معدنی مورد نیاز به عنوان چالش اصلی به همراه چالش نیروی انسانی متخصص، چالش منابع مالی و حجم سرمایه‌گذاری اکتشافی و چالش ساختاری و نقش‌های قانونی مواجه است.
تولید و تکمیل اطلاعات پایه، هدفمند کردن فعالیت‌های اکتشافی، تولید اطلاعات عمقی، تجمیع و استانداردسازی و انتشار اطلاعات، کاهش مخاطرات سرمایه‌گذاری و ورود بخش خصوصی به اکتشافات از جمله رویکردهای نوین اکتشافات در سازمان زمین‌شناسی و اکتشاف معدنی کشور است.
