طرحی جامع برای اکتشاف با 6 هدف اصلی/ توانمند سازی و توسعه بخش خصوصی در راستای افزایش رقابت پذیری

شیوا نیک وظیفه

به منظور رونق اکتشاف منابع معدنی در کشور نیاز به انجام برخی اصلاحات ساختاری، تامین منابع مالی و رفع تداخلات و آشفتگی‌های موجود در سیاست‌گذاری اکتشاف احساس می‌شود. به همین منظور اقداماتی از جنس سیاست‌گذاری های اجرایی همچون تشکیل کارگروه مشترک با حضور کلیه دستگاه‌ها، نهادها و سازمان‌های دخیل در اکتشاف منابع معدنی با محوریت سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، ایجاد بانک اطلاعات زمین‌شناسی و اکتشافی و هوشمندسازی حوزه معدن و صنایع معدنی و رفع موانع و مشکلات مربوط به محیط‌زیست و منابع طبیعی، تقویت سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات پایه و انتشار اطلاعات زمین‌شناسی و معدنی، مشوق‌ها و معافیت‌های دولتی به منظور جذب سرمایه‌گذاری در حوزه اکتشاف به‌ویژه اکتشافات تفصیلی در دستور کار قرار گیرد تا شاهد رشد هرچه بیشتر در این حوزه باشیم.

اصغرزاده، مدیر اکتشاف ایمیدرو در این خصوص عنوان کرد: با توجه به عقب افتادگی اکتشافات نسبت به سایر صنایع تصمیم گرفتیم به تدوین برنامه میان مدت و بلند مدتی در این راستا اقدام کنیم و تلاش کردیم طرحی جامع برای اکتشاف طراحی نماییم. براساس این طرح که پیش نویس آن در ایمیدرو تهیه شد و با کمک مشاوران و بخش های خصوصی کشور به انجام رسید ، 6 هدف اصلی را در نظر گرفتیم:

1. تسهیل حضور بخش خصوصی برای مشارکت حداکثری و تحقق اهداف که این طرح را با هدف 5 ساله طرح ریزی کردیم
2. توان افزایی بخش اکتشافی کشور در راستای رشد اقتصادی بالا و توسعه پایدار
3. توانمند سازی و توسعه بخش خصوصی در راستای افزایش رقابت پذیری
4. تشکیل بخش خصوصی به سرمایه گذاری در طرح های اکتشافی و پیشرفته
5. تمرکز بر سیاست گذاری و عدم دخالت های موازی و مخل کار
6. بهبود فضای کسب و کار

وی تاکید کرد: در راستای این 6 هدف بررسی کردیم در طی 10 سال گذشته چه اتفاقاتی در ایمیدرو و بخش های خصوصی افتاده است. آنچه در ایمیدرو انجام شده بود حدود 100 میلیون دلار سرمایه گذاری اکتشافی بوده که ماحصل این 100 میلیون دلار کشف ذخایر با ارزش افزوده بیش از 12 میلیارد دلار است. با اشراف بر این خروجی های به دست آمده، برای 5 سال آینده کشور برنامه ریزی کردیم و با بخش های دولتی و خصوصی اکتشافی که می توانستیم به آنها رجوع کنیم وارد گفتگو شدیم. آنچه که ما برآورد کردیم 20 هزار میلیارد تومان در 5 سال آینده است که با مشارکت شرکت‌های معدنی بزرگ یا دست اندرکاران بخش خصوصی صورت خواهد گرفت. این سرمایه‌گذاری به تفکیک 2626 میلیارد در سال 1400 و 3200 برای سال 1401 و 3900 برای سال 1402 و 4700 برای سال 1403 و 5700 در سال 1404 است که بناست این برنامه تا انتهای سال 1404 اجرایی شود.

مدیر اکتشاف ایمیدرو اضافه کرد: براساس این برنامه سعی کردیم چالش های حوزه اکتشاف را بررسی کنیم و اقدامات در راستای رفع آنها را انجام دهیم یا در برنامه اجرایی بگنجانیم. برای تقویت شرکت های مشاور به عنوان بازوهای اجرایی 5 گروه برنامه ریزی شده است که به شرح زیر است:

1. تقویت ناوگان هوایی کشور
2. خدمات ازمایشگاه های معدنی
3. تقویت شرکت های ژئو فیزیکی در کشور
4. بررسی و ثبات در قوانین
5. تقویت شرکت های مشاور

تا بعد از جلسات متعدد با مشاوران و جامعه مهندسین مشاور از تجربیاتشان استفاده بهینه شود. در این راستا اولین مشکل نبود فهرست پایه اکتشاف بود فهرست های پایه می تواند در بحث تقویت و قیمت گذاری فعالیت های اکتشافی کشور کمک کننده باشد. برای حل این مساله از مشاوران کمک گرفتیم تا فهرستی را تهیه کردند و طی جلسات متعددی که با وزارت خانه و سازمان مهندسی و مشاوران و اعضای خانه معدن صورت گرفت برآن شدیم تا این فهرست را اصلاح و بهبود دهیم در حال حاضر نیز در وزارت خانه، کارگروهی تشکیل شده که در آن از کارگروه سازمان برنامه هم دعوت شده است.

اصغرزاده در ادامه در خصوص بحث کمبود نیروی متخصص در کشور عنوان کرد:  طرحی به نام طرح فاجد تنظیم کرده ایم در این طرح تلاش می کنیم نیروی فارغ التحصیل جوان را وارد شرکت های خصوصی و مشاور کنیم تا آموزش اجرایی ببینند با این رویکرد که حقوق و دستمزد توسط ایمیدرو پرداخت شود که این طرح در حال تدوین است. در ادامه به دنبال طرح های آموزشی در همین راستا هستیم.

وی در خصوص ناوگان حفاری عنوان کرد: در بخش تقویت ناوگان حفاری کشور در سال ۱۴۰۰ بالغ بر یک میلیون متر حفاری اتفاق خواهد افتاد و در سال ۱۴۰۴ دو میلیون متر حفاری خواهد رسید در سال 99، 10 دستگاه به ناوگان اضافه شد و در سال 1400، 57 دستگاه اضافه شود. در سال ۱۴۰۴ نیز حدود ۱۶۰ دستگاه اضافه خواهد شد و صحبت‌هایی با صندوق بیمه انجام شده و قراردادهایی تنظیم شده تا وام‌هایی با بهره کم و با ارائه تسهیلات برای خرید تجهیزات حفاری را اجرایی کنند.

وی در خصوص دیگر چالش های تاثیر گذار در بحث اکتشاف تاکید کرد: در بحث دستگاه های ژئوفیزیک با شرکت های مشاور ژئوفیزیک جلسات متعددی را برگزار کردیم که به این نتیجه رسیدیم، کمبود دستگاه دغدغه اصلی ما نیست بلکه مشکل اصلی در بحث تعمیرات و هزینه بالا آن است که به دنبال آن هستیم از مزایای صندوق در جهت رفع آن بهره مند شویم.

.

.

.

.

.

.

.