صادرات غیررسمی ورق فولادی با کارت های یکبار مصرف؛ تهدیدی برای تولید ملی
بازار فولاد کشور به ویژه در بخش ورق فولادی از اوایل سال دستخوش تحولات قابل توجهی شده است. سیاست گذاری های شورای رقابت و کاهش تقاضا در بازار، منجر به افت قابل توجه قیمت ورق فولادی شد.
به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، این کاهش قیمت، در کنار نبود نظارت کافی بر فرآیند صادرات، زمینه‌ساز شکل گیری فعالیت های غیررسمی در بازار شد؛ به گونه‌ای که برخی افراد با استفاده از کارت های بازرگانی یکبار مصرف، اقدام به صادرات غیررسمی ورق فولادی به کشورهای همسایه کردند.
کاهش قیمت ورق فولادی، در ظاهر ممکن است به سود مصرف‌کننده نهایی باشد، اما در عمل، این فرصت را برای سودجویان فراهم کرد تا با استفاده از رانت های موجود، از اختلاف قیمت داخلی و خارجی بهره‌برداری کرده و منافع کلان اقتصادی را به صورت غیرقانونی از کشور خارج کنند. این روند، نه تنها موجب اختلال در توازن بازار داخلی شد، بلکه ضربه‌ای جدی به ساختارهای تولیدی و صادرات رسمی وارد کرد.
با آغاز شهریورماه و همزمان با رفع بخشی از محدودیت های انرژی، نشانه‌هایی از بهبود وضعیت تولید در صنایع پایین دستی فولاد نمایان شد. این تحولات، امید تازه‌ای به بازار تزریق کرد و شرکت‌هایی همچون فولاد مبارکه، اقدام به عرضه گسترده ورق گرم در بورس کالا کردند. عرضه‌هایی که با استقبال قابل توجه مصرف‌کنندگان و صنایع پایین دستی مواجه شد.
افزایش حجم عرضه و بازگشت توازن نسبی به بازار، منافع گروه‌هایی را که از فضای بی‌نظمی گذشته سود می‌بردند، به خطر انداخت. به‌ویژه دارندگان کارت های بازرگانی یکبار مصرف، که فعالیتشان در فضای غیرشفاف صادراتی جریان داشت، اکنون با محدودیت هایی مواجه شده‌اند که سودجویی آن ها را به چالش می‌کشد.
عرضه ورق فولادی در شهریورماه، تحت نظارت کامل وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و با رعایت سقف سهمیه بهین یاب انجام شد. همچنین بورس کالای ایران با اعمال محدودیت ۷۵ درصدی در میزان خرید، کنترل بیشتری بر روند عرضه و تقاضا اعمال کرد. این اقدامات در نهایت منجر به تایید رسمی عرضه توسط بورس کالا شد؛ نشانه‌ای از بازگشت نسبی شفافیت و انضباط به بازار فولاد.
بر اساس ارزیابی کارشناسان بازار، تنظیم گری درست عرضه در بورس، نقش کلیدی در کاهش فضای رانت و مقابله با خروج منابع از مسیرهای غیررسمی دارد. به گفته برخی تحلیل‌گران، مقابله با پدیده کارت‌های بازرگانی یکبار مصرف، نیازمند همکاری نهادهای نظارتی، اطلاعاتی و اجرایی است و نباید صرفاً به تنظیم بازار اکتفا کرد.
در نهایت، آنچه رخ داده است را می‌توان نبرد میان اقتصاد شفاف و غیرشفاف دانست. بازگشت نظم به بازار فولاد، هرچند با اعتراض گروه‌های ذی نفع همراه بوده، اما گامی مثبت در مسیر سالم‌سازی فضای اقتصادی کشور به شمار می‌رود. شفافیت در عرضه، نظارت موثر، و مقابله با فساد ساختاری، لازمه حفظ منافع ملی و حمایت واقعی از تولیدکنندگان است. معدن نیوز
