دکتر شعبانی، نایب رئیس انجمن مس ایران مطرح کرد:
خوشه‌های معدنی دغدغه انجمن مس برای حمایت از معادن کوچک
ایجاد خوشه‌های صنعتی و معدنی بهعنوان رویکردی نوین جهت توسعه صنایع و معادن کوچک و متوسط در سه دهه اخیر موردتوجه صاحب‌نظران قرار گرفته است. در بسیاری از کشورهای جهان، بنگاه‌های کوچک و متوسط با مزایایی که از طریق خوشه‌سازی کسب کرده‌اند، توانسته‌اند بهعنوان مهم‌ترین بخش از اقتصاد مطرح شوند، موضوعی که انجمن مس این […]
ایجاد خوشه‌های صنعتی و معدنی بهعنوان رویکردی نوین جهت توسعه صنایع و معادن کوچک و متوسط در سه دهه اخیر موردتوجه صاحب‌نظران قرار گرفته است. در بسیاری از کشورهای جهان، بنگاه‌های کوچک و متوسط با مزایایی که از طریق خوشه‌سازی کسب کرده‌اند، توانسته‌اند بهعنوان مهم‌ترین بخش از اقتصاد مطرح شوند، موضوعی که انجمن مس این روزها بهعنوان یک دغدغه مطرح کرده و در تلاش است در قالب یک طرح، از ارگان‌های مرتبط پیگیری نموده و در جهت حمایت از معادن کوچک به نتیجه برساند. در ادامه گفتگویی با نایب‌رئیس انجمن مس در این خصوص را می‌خوانید.
دکتر کوروش شعبانی عنوان کرد: معادن مس بسیار زیادی با ذخایر کوچک به‌صورت پراکنده در سطح کشور وجود دارد که با تدابیر درست می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در تولید کشور داشته باشد. طبق اکتشافات انجام‌شده در سال‌های اخیر، حدود ۱۲ معدن بزرگ معرفی شده، درحالی‌که معادن کوچک‌مقیاس بسیار زیادی در کشور وجود دارد. به‌جز استان‌های جنوب غربی و حاشیه خلیج‌فارس کشور که زون‌های ساختاری آن‌ها مستعد فلززایی نیست تقریباً در بقیه استان‌ها ذخایر فلزی و به‌طور خاص مس را داریم. به همین خاطر باید از معادن کوچک حمایت شود تا از ذخایر سطح کشور به‌صورت متوازن استفاده شده و تنها به حمایت از چند استان خاص معطوف نباشیم. چنین ظرفیت‌هایی را نادیده نگیریم چراکه با تجمیع چند معدن کوچک‌مقیاس، می‌توانیم یک معدن بزرگ یا متوسط داشته باشیم. این معادن در نقاط کم‌برخوردار کشور واقع شده‌اند که این امر می‌تواند موجب اشتغالزایی بیشتر در نقاط محروم شود و وضعیت این مناطق را بهبود بخشد.
نایب‌رئیس انجمن مس ایران با اشاره به نادیده گرفتن نقش تأثیرگذار معادن کوچک‌مقیاس در اقتصاد، گفت: در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌ها عمدتاً توجه مدیران و مسئولان به معادن بزرگ‌مقیاس است و به معادن کوچک‌مقیاس که تعدد بالایی دارند، بی‌توجهی می‌شود، چنین اقداماتی به این حوزه صدمه خواهد رساند. در حقیقت نقش معادن کوچک را در اقتصاد و GDP و اشتغال پررنگ نمی‌بینند و به آن‌ها بها داده نمی‌شود.
شعبانی در ادامه عنوان کرد: بهعنوان حمایت می‌توان معادن کوچکی که با فواصل معقول به لحاظ حمل‌ونقل هستند و توجیه ارتباطی بین آن‌ها وجود دارد، در قالب یک شرکت تجمیع کرد و هرکدام از این معادن وابسته، به میزان ذخیره و عیار در این کنسرسیوم سهیم شوند و در ادامه دولت هم با تسهیلات از آن‌ها حمایت کند.
وی افزود: معادن کوچک با ذخایر صد تا سیصد هزار تنی به‌صورت تجمیعی با ۳ میلیون تن ذخیره، با خوراک ۲۰۰ هزار تن در سال به شکل یک کارخانه کنسانتره یا مس کاتد ایجاد شوند که می‌توانند برای ده تا ۱۲ سال از معادن تأمین خوراک شوند و در تولید کشور مؤثر باشند تا به سمت حداکثر کردن ارزش‌افزوده حرکت کنیم که تأمین زیرساخت برای این کنسرسیوم و شرکت‌ها از وظایف ایمیدرو هست.
شعبانی اظهار کرد: زمانی که زیرساخت‌های مناسب را ایجاد کنیم و تسهیلات ضروری را به این حوزه اختصاص دهیم ممکن است خوشه‌های معدنی یا زون‌های معدنی ایجاد شود و میزان توسعه معادن افزایش خواهد یافت. از این طریق می‌توان برای یک کارخانه تأمین خوراک کرد. همچنین می‌توان با همکاری چند شرکت معدنی، شرکتی را در زمینه فرآوری مواد معدنی ایجاد کرد تا زمینه رشد و توسعه صنایع معدنی در کشور بهبود یابد. این اقدام در بخش خصوصی صورت گرفته و نتیجه مناسبی نیز به همراه داشته است.
شعبانی به تأثیر تسهیلات مالی و بانکی به معادن کوچک‌مقیاس اشاره کرد و افزود: دلیل اصلی اینکه معادن و صنایع معدنی رشد پیدا نمی‌کنند فارغ از داشتن ظرفیت معدنی اختصاص نیافتن منابع مالی به این واحدها است چراکه کمبود منابع مالی، اکتشاف همراه با بهره‌برداری مناسب را سبب نمی‌شود و یا ماشین‌آلات مناسب این معادن در اختیار نیست تا استخراج به‌طور مطلوب انجام شود. با توجه به اینکه معدنداران سعی می‌کنند با کمترین هزینه معدنکاری کنند نتیجه متناسب با ذخایر به دست نمی‌آورند.
شعبانی درباره درخواست تسهیلات معادن گفت: براساس قانون و دستورالعمل‌ها پروانه‌های بهره‌برداری از معادن می‌تواند بهعنوان وثیقه باشد اما هنوز بانک‌ها پروانه‌های بهره‌برداری معادن را بهعنوان وثیقه قبول نمی‌کنند. در حقیقت به دلیل نبود توان ارزیابی معدن، پروانه بهره‌برداری معدن که یک سند دولتی و معتبر است بهعنوان وثیقه پذیرفته نمی‌شود که از مشکلات مهم معادن کوچک محسوب می‌شود.
وی در آخر اظهار داشت: انجمن مس در این فکر است این موضوع را در قالب طرح پیگیری کند تا حمایتی از معادن کوچک کشور باشد و در نهایت به رونق و اشتغالزایی کمک شود.
دکتر شعبانی دارای دکتری زمین‌شناسی اقتصادی، مدرس رسمی سازمان نظام‌مهندسی معدن ایران و استان تهران و مدرس مدعو دروس زمین‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی است و اجرای بیش از 60 پروژه اکتشافی در سراسر کشور را در کارنامه کاری خود ثبت کرده است.
