بازار در شوک بازگشایی ؛ سقوط بورس زیر سایه جنگ ، ترس و بی اعتمادی
پس از ۱۲ روز تعطیلی متوالی ، بورس تهران در شرایطی بازگشایی شد که فضایی به شدت منفی و هیجانی بر معاملات حاکم بود.
به گزارش پایگاه خبری معدن نامه، فشار فروش سنگین، نبود تقاضا و غیبت کامل حمایتهای موثر از سوی نهادهای حقوقی باعث شد که بازار یکی از بدترین روزهای خود را تجربه کند.
سقوط شاخصها
در پایان اولین روز معاملاتی (شنبه، ۰۷ تیر ۱۴۰۴) شاخص کل با افت ۲.۱ درصدی به عدد ۲ میلیون و ۹۲۲ هزار واحد رسید.
شاخص هم وزن نیز بیش از ۱ درصد کاهش یافت و در سطح ۹۰۸ هزار واحد ایستاد.
ارزش معاملات خرد تنها ۳،۸۰۰ میلیارد تومان بود؛ کمترین سطح در هفت ماه اخیر (از ۲۰ آبان ۱۴۰۳ تاکنون).
بیش از ۹۹ درصد نمادها منفی بودند و اغلب در صف فروش قفل شده بودند. تنها چند نماد عرضه اولیه یا بازار پایه توانستند در محدوده مثبت باقی بمانند.
سرمایهگذاران پس از تعطیلات طولانی، در شرایطی به بازار برگشتند که با انباشت اخبار منفی و تنشهای سیاسی در منطقه مواجه بودند. نبود امکان واکنش سریع به این تحولات، موجب شد بازار به محض بازگشایی با موج سنگین فروش روبهرو شود.
بخش زیادی از تحلیلها بر اساس فرض ثبات نسبی یا کنترل تنشها بین ایران و اسرائیل بنا شده بود. اما تحولات اخیر نشان داد که در فضای سیاسی بیثبات، تحلیلهای کلاسیک اقتصادی کارایی خود را از دست میدهند و تصمیمگیریها بیشتر بر پایه احساسات و ترس انجام میشود.
در وضعیت فعلی، اولویت اصلی بسیاری از سرمایهگذاران نه کسب سود، بلکه حفظ ارزش داراییها است. جریان نقدینگی به سمت بازارهای مصرفی یا داراییهای با نقدشوندگی بالا متمایل شده و اشتیاق به سرمایهگذاری در بورس به حداقل رسیده است.
در این روز، سرمایهگذاران حقیقی بیش از ۲،۳۰۰ میلیارد تومان نقدینگی از بازار خارج کردند. این خروج نشاندهنده بیاعتمادی عمیق به وضعیت فعلی و آینده کوتاه مدت بازار است. گروههای بانکی، فلزات اساسی و شرکتهای سرمایهگذاری با وجود بیشترین ارزش معاملات، همگی تحت فشار فروش بالا قرار داشتند.
در چنین شرایطی، بازار سرمایه نیازمند مداخلات هدفمند و سریع از سوی نهادهای مالی و سیاستگذار است. صرف توصیههای لفظی یا وعدههای مبهم، توان بازگرداندن اعتماد را ندارد. برای بازگشت آرامش به بورس، باید حمایت عملیاتی، شفافسازی درباره سیاستهای آتی، و بازگرداندن حس اطمینان به سرمایهگذاران در دستور کار قرار گیرد.
بازار سرمایه در اولین روز بازگشایی پس از تعطیلات، به وضوح نشان داد که اعتماد سرمایهگذاران شکنندهتر از آن است که در برابر شوکهای سیاسی و تعطیلیهای طولانی مقاومت کند. ریزش گسترده شاخصها، خروج سنگین پول حقیقی و فضای بیرمق معاملات، زنگ خطری جدی برای سیاستگذاران است.
اگر برنامهای شفاف و حمایتی برای بازگرداندن آرامش به بازار تدوین نشود، رکود و فرار سرمایه میتواند به یک روند پایدار و مخرب در نیمه دوم سال تبدیل شود.
اخبار مهم بازار
بعد از ۲ هفته جنگ و تعطیلی بازار سرمایه بالاخره روز گذشته بر اساس اعلام سازمان بورس، فعالیت بازار سرمایه امروز (شنبه، ۰۷ تیر ۱۴۰۴) از سر گرفته شد.
این در حالی بود که «حمید یاری» معاون نظارت بر بورسها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در پیامی خطاب به فعالان بازار سرمایه، نوشت: سازمان بورس تلاش حداکثری برای صیانت از داراییهای سهامداران را هدف اصلی خود قرار داده است. خوشبختانه اکثریت اعضای دولت از جمله وزیر اقتصاد، رئیس کل بانک مرکزی، وزیران صنعت، معدن و تجارت و تعاون، کار و رفاه اجتماعی و رئیس سازمان برنامه هم برای حمایت حداکثری از بازار سرمایه، در هفتههای آینده، از طرق مختلف مانند حمایت ناشران زیرمجموعه و اعطای خط اعتباری اعلام آمادگی کردهاند. امید است با همراهی سهامداران وضعی باثبات و پایدار را در بازار سرمایه شاهد باشیم.
رئیس سازمان بورس در نشست با ناشران بزرگ بازار سرمایه درباره بازگشایی بازار سهام توضیح داد که سه سناریو برای این موضوع به وزیر اقتصاد ارائه شده، سناریوی اول بازگشایی کامل بازار با شرایط قبل از تعطیلی، حمایت از بازار و استفاده از خطوط اعتباری صندوقهای تثبیت و توسعه بود. سناریوی دوم، بازگشایی تدریجی با شروع معاملات صندوقهای طلا و سپس سهام، و سناریوی سوم ادامه تعطیلی بازار در صورت عملی نشدن دو سناریوی اول و دوم بود.
به گفته صیدی، رونوشت این نامه به اعضای شورای عالی بورس هم ارسال شد و همه از سناریوی اول حمایت کردند. او همچنین از انجام مذاکرات برای دریافت حمایتهای قابل توجه از بازار سرمایه خبر داد.